TEPAV: Türkiye’nin enflasyon hedeflerine ulaşması zorlaşıyor

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafından yayımlanan 19. Para Politikası Değerlendirme Notu, Türkiye'nin 2025 yılı enflasyon görünümüne dair önemli uyarılar içeriyor. Notta, tüketici fiyatlarındaki yüksek seyir ve Merkez Bankası'nın (TCMB) enflasyon tahminlerinin gerçekleşmesindeki zorluklar ele alınırken, para politikasının daha temkinli ve esnek yürütülmesi gerektiği vurgulanıyor.

Yüksek enflasyon G20’de zirvede

Ocak ve Şubat 2025'te açıklanan enflasyon verilerinin ardından Türkiye, G20 ülkeleri arasında en yüksek enflasyona sahip ülkelerden biri olmaya devam etti. TEPAV’ın değerlendirmesine göre, mevcut eğilimde yıllık enflasyon azalış yönünde seyretse de 2025 yıl sonu için öngörülen enflasyon tahmininin üst sınırına ulaşılması oldukça zor görünüyor. Raporda, son altı ayda yıl sonu enflasyon tahminlerinin üç kez yukarı yönlü revize edildiği hatırlatılıyor. Özellikle, politika faizinin indirildiği bir Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının hemen ardından yapılan son yukarı yönlü revizyon, para politikasına olan güveni zedeleyebileceği gerekçesiyle eleştiriliyor.

Faiz indirimleri beklentileri çıpalayamıyor

TEPAV, faiz indirimlerinin enflasyon beklentileri üzerinde yeterince dengeleyici bir etki oluşturmadığını vurguluyor. Bu durumun, enflasyonla mücadeleyi zorlaştırdığı gibi, beklentilerin Merkez Bankası’nın hedefleriyle uyumlu hale gelmesini de geciktirdiği belirtiliyor. Notta ayrıca, bazı mal ve hizmet kalemlerinde gözlenen sert fiyat artışları sonrasında yapılan fiyat indirimlerinin, fiyatlama süreçlerinde öngörü eksikliğine ve kurumlar arası eşgüdüm yetersizliğine işaret ettiği ifade ediliyor.

Para politikasında esnekliğin korunması gerekiyor

Değerlendirme notunda dikkat çeken önerilerden biri, para politikasında esneklik ve şeffaflığın artırılması oldu. “Temkinli bir para politikasının yürütülmesinin ve para politikasının esnekliğinin korunmasının gerekli olduğu” belirtilen raporda, bu esnekliğin sağlanması için fiili politika faizinin sabit tutulması, üst bantta artış yapılması ve gerektiğinde gecelik faizlerin yükselmesine imkan tanınması gerektiği belirtiliyor. Raporda, bu yaklaşımın para politikasını hem daha şeffaf hale getireceği hem de piyasa beklentilerini daha güçlü bir şekilde yönlendirme imkânı sağlayacağı ifade ediliyor.

Belirsizlik ortamında öncelik: Kontrol edilebilir olanları azaltmak

Küresel ve yerel belirsizliklerin arttığı bir ortamda, TEPAV, özellikle kontrol edilebilen belirsizliklerin azaltılmasına odaklanılması gerektiğini vurguluyor. “Hem içeride hem de dışarıda belirsizlikler artarken, yönetilebilen riskleri minimize etmek önemlidir” şeklinde yapılan uyarı, ekonomi yönetiminin elindeki araçları daha etkin ve öngörülebilir bir biçimde kullanmanın önemine işaret ediyor. Raporda ayrıca, kurumlar arası koordinasyon, güven inşası, şeffaf iletişim ve karar alma süreçlerinin netliği gibi unsurların, belirsizliği azaltma sürecinde kritik rol oynadığına dikkat çekiliyor.

Faiz değişikliğine gerek yok, reformlar şart

TEPAV Para Politikası Çalışma Grubu, mevcut koşullarda politika faizinde değişiklik yapılmasına gerek olmadığına karar vermiştir. Ancak, para politikasının etkinliğini artıracak yapısal adımların bir an önce hayata geçirilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Raporda, başarılı bir para politikası için yalnızca teknik araçlar değil, aynı zamanda hukukun üstünlüğü, kurumsal bağımsızlık, mali disiplin ve yapısal reformların da önem taşıdığı belirtilmektedir. Bu doğrultuda, TEPAV, temkinli bir para politikasının uygulanmasının gerekli olduğunu vurgulamaktadır. Önerilen strateji, fiili politika faizinin %46 seviyesinde sabit tutulması, repo faizinin politika faizi seviyesine çekilmesi ve faiz koridorunun %46'lık orta nokta etrafında yeniden düzenlenmesidir. TEPAV, bu adımların hızla uygulanması gerektiğini ifade etmektedir.

https://tepav.s3.eu-west-1.amazonaws.com/upload/files/1744625142991-0.TEPAV_Para_Politikas_Degerlendirme_NotuSay19.pdf