Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Borsa, yılın ilk yarısının kapanışındaki yatırımcı duyarlılığını yansıtarak haftayı karışık sonuçlarla tamamladı. Dow Jones Industrial Average, S&P 500 ve Nasdaq Composite açılışta hafif yükselirken bu seviyeleri koruyamadı ve endeksler düşüşle kapandı. Dow Jones -0.10%, S&P 500 -0.40% ve Nasdaq -0.71% ile seansı tamamladı. FED’in tercih ettiği enflasyon ölçütü olan kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endeksi Mayıs ayında sabit kalarak ekonomistlerin beklentilerini karşıladı ve Nisan ayındaki %2,7’lik orandan azalarak yıllık bazda %2,6’lık bir artışı yansıttı. Bu veri enflasyonun ılımlı seyrettiğine işaret etmekte olup, birkaç aydır süregelen kalıcı fiyat artışlarına ilişkin endişelerin ardından olumlu bir işaret olarak değerlendirilebilir. Aynı zamanda, Michigan Haziran ayı 1 yıllık beklenen enflasyon oranı %3,3’ten %3’e düşerek enflasyonist baskıların hafiflediği yönündeki söylemi daha da güçlendirdi. Bu göstergeler, ekonomiye daha fazla teşvik sağlayabilecek potansiyel bir FED faiz indirimi durumunu desteklemektedir. Piyasalarda siyasi risk ve belirsizlik yaratan ABD başkanlık yarışı ve Fransa’da yaklaşan seçimler de yakından takip ediliyor. Son ABD başkanlık tartışması, adayların temel ekonomik konulardaki pozisyonlarını netleştirmek için çok fazla işaret vermedi. Ayrıca, jeopolitik olaylardan kaynaklanabilecek olası aksaklıklar da dahil olmak üzere küresel ekonomik koşullar piyasa duyarlılığının şekillenmesinde önemli bir rol oynamaya devam etmektedir. FED’in açıklamaları piyasalar için odak noktası olmaya devam ediyor. San Francisco Başkanı Mary Daly ve Richmond Başkanı Thomas Barkin de dahil olmak üzere Fed yetkilileri açıklamalarında enflasyon verilerinin cesaret verici olsa da enflasyonla mücadelenin henüz kazanılmadığını vurgulayarak faiz indirimleri konusunda temkinli bir yaklaşıma işaret etti.

Nike tahminleri aşan ancak gelir ve beklentilerin altında kalan dördüncü çeyrek kazançlarını açıkladıktan sonra %20 düştü. Nike’ın Kuzey Amerika ayakkabı gelirleri, Çin’deki zayıf taleple birlikte yıldan yıla %6 düştü ve ilk çeyrek gelirlerinin yaklaşık %10 düşmesi bekleniyor. Walgreens Boots Alliance (WBA) düşük performans gösteren mağazaları kapatma ve kazanç beklentilerini azaltma planları nedeniyle önceki gün %22’lik rekor düşüşün ardından %1 düştü. Nasdaq 100 endeksinden çıkarılma ihtimaliyle karşı karşıya olan şirketin yerine Super Micro Computer (SMCI) geçebilir. Trump Medya ve Teknoloji Grubu başkanlık tartışması sonrası %11 düştü. Hem mevcut Başkan Joe Biden hem de eski Başkan Donald Trump, ekonomi ve enflasyon kontrolü ile ilgili ayrıntılara değinmedi.

Uber ve Lyft: Massachusetts’te uzun süredir devam eden bir davayı çözmek için çalışanlara sosyal yardım sağlamayı kabul ederek konuyu Kasım ayında seçmenlere götürme tekliflerini durdurdular. Microsoft: OpenAI’ye yaptığı 13 milyar dolarlık yatırım ve bulut teknolojisinin özel kullanımı nedeniyle AB antitröst gözlemcilerinin incelemesiyle karşı karşıya. Nokia, Infinera’yı 2,3 milyar dolara satın almayı kabul ederek veri merkezlerine yönelik ağ ürün yelpazesini geliştirdi ve sunucu kapasitesine yönelik yapay zeka kaynaklı artan talep ortamında ABD’deki varlığını artırdı.

Avrupa borsaları, ABD’de enflasyonun soğuduğunu gösteren verilerin ardından haftanın son işlem gününü Almanya hariç düşüşle tamamladı. Stoxx Europe 600 endeksi %0,23 düşüşle 511,42 puana geriledi. İngiltere’nin FTSE 100 endeksi %0,19 Fransa’nın CAC 40 endeksi %0,68 değer kaybederken, Almanya’nın DAX 40 endeksi ise %0,14 artışla 18.235,45 puana yükseldi. Fransa’da yaklaşan erken genel seçimlerde aşırı sağın iktidara gelme ihtimali, yatırımcıları endişelendiriyor. Bu durum Fransız tahvil piyasalarında satış baskısına yol açarak tahvil faizini %3,26’ya yükseltti. Bu seviye, 2012 Euro Krizi’nden bu yana en yüksek seviye olarak kaydedildi. Avrupa borsalarında, özellikle kişisel bakım ve tüketim sektörü hisselerinde düşüşler gözlendi. L’Oreal ve Burberry Group hisseleri de değer kaybetti.

 Detaylı bilgi almak, İş Yatırım’ın güncel raporlarına ulaşmak için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz.

https://arastirma.isyatirim.com.tr/2024/06/28/uluslararasi-piyasalar-kapanis-raporu-28-06-2024/
 
İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

                           ***
                  Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) 1 Temmuz 2024 tarihinden geçerli olmak üzere duyurduğu yeni elektrik tarifesinde düşük kademede tüketimi olan konut faturalarına yüzde 38 olarak yansıyacak zam yapıldı. EPDK tarafından tarife değişikliğine ilişkin 28 Haziran 2024 tarihinde gerçekleştirilen açıklamada şu ifadelere yer verilmişti:
 
  

 “Enerji üretim maliyetlerinde yaşanan artış nedeniyle nihai elektrik perakende satış fiyatlarında mesken abone grubu için % 38, tarımsal faaliyetler abone grubu için % 30, kamu ve özel hizmetler sektörü abone grubunun düşük kademesi için % 38 ve yüksek kademesi için % 20 oranında artış yapılmıştır.”

Tarife incelendiğinde ise fatura bileşenlerinden perakende enerji bedelindeki artışın konutlar için (8 kWh/gün ve altı) yüzde 2.5 ile sınırlı kaldığı görülmektedir. Buna karşın dağıtım şirketlerine aktarılan dağıtım bedeline ise yüzde 58.9 oranında fahiş bir zam yapıldığı görülmektedir. Fon ve vergilerden sonra faturanın yüzde 38 olarak arttığı görülmektedir.

Odamızın hesaplamalarında 4 kişilik bir ailenin asgari yaşam standartlarını korumak için aylık 230 kWh enerji tüketeceğini hesaplamaktayız. Günlük ortalaması 8 kWh’i geçmeyen bu tüketim için aile bütçesinden ayrılması gereken 345.4 TL, bu zamla birlikte 476.6 TL’ye yükseldi. Temmuz 2024 itibarıyla oluşacak faturanın yalnızca yüzde 23.8’i enerji bedelinden oluşacaktır. Faturanın yüzde 65.9’unu ise dağıtım bedeli oluşturmaktadır. Fon ve vergilerin oranı ise yüzde 10.3’te kalmaktadır. Son tarife değişikliğiyle zaten yüzde 57.2 düzeyinde olan dağıtım bedelinin payının yüzde 65.9’a tırmandırılması normal kabul edilmemelidir.

            Dağıtım Bedeli Tırmanıyor

Doğal olarak faturanın en önemli kalemi olması gereken enerji bedelinin, dağıtım bedelinin çok gerisinde kalması, piyasanın çarpık bir biçimde yapılandığını gözler önüne sermektedir. EPDK’nın açıklamasında kullandığı “enerji üretim maliyetlerinde yaşanan artış” ibaresi açıkça zamma mantıklı bir gerekçe üretmeye çalışan bir manipülasyon çabasıdır. Enerji üretim maliyetlerinde ciddi bir artış yaşanmadığı herkes tarafından bilinen bir gerçektir. EPİAŞ’ın resmi bülteninden alınan son 12 aya ait aşağıdaki PTF/SMF grafiği de bu gerçeği doğrulamaktadır. Zaten dağıtım bedeline yüzde 58.9 oranında zam yapılması, artışın dağıtım bedeli kaynaklı olduğunu göstermektedir.

Bir başka deyişle 50 kuruşun altında bir bedelle temin edilen birim elektrik enerjisinin ancak 1.36 TL’ye tüketiciye ulaştırılabilmesi, hiçbir ekonomik gerçekle uyuşmamaktadır.

 Kuşkusuz özel dağıtım şirketlerinin kullandığı altyapı kamu malı, verdikleri hizmetler de kamu hizmetidir. Dağıtım şirketleri vatandaşlara elektrik enerjisini kaliteli, güvenli, sürekli ve ucuz bir şekilde ulaştırmasından sorumludur. Bugün geldiğimiz nokta, özel sektör tarafından işletilen elektrik dağıtım hizmetlerinin genel ekonomiyi zora sokacak şekilde başarısız bir biçimde işletildiğini göstermektedir. Kamu eliyle yürütülmesi gereken hizmetin özelleşmesi, fahiş düzeyde pahalılık yaratmanın yanında, kamu kaynaklarının özel sektöre sınırsızca aktarılması sonucunu da doğurmuştur.

Ucuz, kaliteli ve güvenilir enerjiye erişim tüm yurttaşlar için temel haktır. Özelleştirme bedelleri için alınan dövize endeksli kredilerin rahat ödenmesi için dağıtım şirketlerine kaynak aktarıldığı bir Türkiye tablosu, artık geride bırakılmalıdır. Kamucu anlayışla; enerji alanında, ticari ve siyasi çıkarlardan uzak, üretim sektörleri başta olmak üzere genel ekonomiyi destekleyecek şekilde tarifeleri belirleyebilecek özerk bir yapının inşası mümkün ve zorunludur. Arz güvenliğini sağlamak ve toplam maliyeti düşürmek için özelleştirilen üretim tesisleri ve dağıtım bölgelerinin kamulaştırılması acilen gündeme alınmalıdır.

Enerji maliyetlerinin enflasyon üzerindeki etkisini sınırlamak için artık vakit kaybedilmemelidir. Üretimden, dağıtıma kadar tüm süreçleri yönetecek dikey entegre bir kamu tekeli yeniden kurulmalıdır. Geçiş sürecinde ise kamu kaynaklarının sonu belirsiz bir biçimde özel sektöre kaynak transfer edilmesi yerine kamulaştırma işlemlerini yürütecek Kamulaştırma İdaresi Başkanlığı kurulmalıdır.

Konuya ilişkin aşağıdaki açıklama Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) bülteninde yer aldı.
 
"Global Menkul Değerler AŞ’nin kitle fonlaması faaliyetinde bulunmak üzere Kurul tarafından yetkilendirilen platformlar listesinden çıkma talebinin olumlu karşılanmasına karar verilmiştir. "

Konuya ilişkin aşağıdaki açıklama Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) bülteninde yer aldı.
 
"Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler AŞ’nin “Konacık Mahallesi Yahya Çavuş Caddesi No: 5 İç Kapı No: 2 Bodrum/MUĞLA” adresinde şube açılması talebiyle yapmış olduğu başvuru Kurulumuzca olumlu karşılanmıştır. "

Konuya ilişkin aşağıdaki açıklama Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) bülteninde yer aldı.
 
" a) Papara Menkul Değerler AŞ’nin sermayesinin 40.128.000 TL’den 100.320.000 TL’ye artırılmasına yönelik esas sözleşme değişikliğine izin verilmesi talebiyle yapmış olduğu başvurunun olumlu karşılanmasına karar verilmiştir.
b) Piramit Menkul Kıymetler AŞ’nin sermayesinin 180.000.000 TL’den 300.000.000 TL’ye artırılmasına yönelik esas sözleşme değişikliğine izin verilmesi talebiyle yapmış olduğu başvuru karşılanmasına karar verilmiştir.
c) Alternatif Yatırım Menkul Değerler AŞ’nin sermayesinin 67.000.000 TL’den 77.000.000 TL’ye artırılmasına yönelik esas sözleşme değişikliğine izin verilmesi talebiyle yapmış olduğu başvurunun olumlu karşılanmasına karar verilmiştir.
d) HSBC Yatırım Menkul Değerler AŞ'nin sermayesinin 40.000.000 TL’den 75.000.000 TL’ye artırılmasına yönelik esas sözleşme değişikliğine izin verilmesi talebiyle yapmış olduğu başvurunun olumlu karşılanmasına karar verilmiştir.
e) Dinamik Yatırım Menkul Değerler AŞ’nin sermayesinin 100.000.000 TL’den 200.000.000 TL’ye artırılmasına yönelik esas sözleşme değişikliğine izin verilmesi talebiyle yapmış olduğu başvurunun olumlu karşılanmasına karar verilmiştir.
f) Credit Suisse İstanbul Menkul Değerler AŞ’nin sermayesinin 20.000.000 TL’den 50.000.000 TL’ye artırılmasına yönelik esas sözleşme değişikliğine izin verilmesi talebiyle yapmış olduğu başvurunun olumlu karşılanmasına karar verilmiştir.
g) Vakıf Yatırım Menkul Değerler AŞ’nin sermayesinin 450.000.000 TL’den 1.000.000.000 TL’ye artırılmasına yönelik esas sözleşme değişikliğine izin verilmesi talebiyle yapmış olduğu başvurunun olumlu karşılanmasına karar verilmiştir.
h) Bulls Yatırım Menkul Değerler AŞ’nin sermayesinin 45.000.000 TL’den 250.000.000 TL’ye artırılmasına yönelik esas sözleşme değişikliğine izin verilmesi talebiyle yapmış olduğu başvurunun olumlu karşılanmasına karar verilmiştir.
i) NCM Investment Menkul Değerler AŞ'nin sermayesinin 76.500.000 TL’den 200.000.000 TL’ye artırılmasına yönelik esas sözleşme değişikliğine izin verilmesi talebiyle yapmış olduğu başvurunun olumlu karşılanmasına karar verilmiştir."

Konuya ilişkin aşağıdaki açıklama Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) bülteninde yer aldı.
 
"Aşağıda ünvanlarına yer verilen fonların dönüşüm işlemine izin verilmesi ve fonların izahname tadil metinlerinin onaylanması talepleri olumlu karşılanmıştır.

Dönüşüme Konu Fonun Ünvanı: Ziraat Portföy Birinci İstatistiksel Arbitraj Serbest (TL) Fon
Dönüşüm Sonrası Fonun Ünvanı: Ziraat Portföy Birinci İstatistiksel Arbitraj Serbest (TL) Özel Fon
Dönüşüme Konu Fonun Ünvanı: Ziraat Portföy Serbest (Döviz-Avro) Fon
Dönüşüm Sonrası Fonun Ünvanı: Ziraat Portföy BDEM Serbest (Döviz-Avro) Özel Fon "

Konuya ilişkin aşağıdaki açıklama Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) bülteninde yer aldı.
 
" Aşağıda ünvanına yer verilen borsa yatırım fonunun dönüşüm işlemine izin verilmesi ve fon içtüzük ve izahname tadil metninin onaylanması talebinin olumlu karşılanmasına karar verilmiştir.

Dönüşüme Konu Fonun Ünvanı : Ziraat Portföy Yıldız Pazar Likit Temettü Endeksi Hisse Senedi Yoğun Borsa Yatırım Fonu

Dönüşüm Sonrası Fonun Ünvanı: Ziraat Portföy BIST Temettü 25 Endeksi Hisse Senedi Yoğun Borsa Yatırım Fonu"

Konuya ilişkin aşağıdaki açıklama Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) bülteninde yer aldı.
 
" Aşağıda ünvanlarına yer verilen fonların katılma paylarının ihracına ilişkin izahnamelerin onaylanması taleplerinin olumlu karşılanmasına karar verilmiştir."