Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Bitcoin Alman hükümetinin satışlarına ABD'deki spot ETF girişleri ile direniyor
 
Lider kripto para Bitcoin 59.080 dolar, lider altcoin Ethereum da 3.101 dolar seviyesinde işlem görüyor. Kripto para piyasasının toplam değeri 2,11 trilyon dolar. Bitcoin'in piyasa değeri 1,16 trilyon dolar, Ethereum'un piyasa değeri 372 milyar dolar. CoinTR Araştırma Departmanı tarafından hazırlanan bültende kripto para sektöründeki gelişmelere yer veriliyor.
 
Spot Bitcoin ETF'leri 3 gün içinde 654 milyon dolarlık BTC aldı
Bitcoin yatırımcıları son üç işlem gününde Amerika Birleşik Devletleri'nde listelenen spot Bitcoin borsa yatırım fonlarına (ETF) 650 milyon doların üzerinde yatırım yaptı. 9 Temmuz'da tüm ETF'lere toplam net giriş 216,4 milyon dolar (3.760 Bitcoin) oldu. Bu girişler, 8 Temmuz'da 294,8 milyon dolar ve 5 Temmuz'da 143,1 milyon dolar ile birlikte, toplam 654 milyon dolara ulaştı. Bitcoin, 4 Temmuz'dan bu yana 60.000 doların üzerine çıkamadı ve şu anda 59.165 dolardan işlem görüyor. Son bir ayda yaklaşık %15 düşüş yaşadı. Bazı analistler, ETF'lerin Bitcoin fiyatını artıracağına umutlu. 21st Capital'in kurucu ortağı Sina G. yaptığı açıklamada, "16 bin dolardan 73 bin dolara olan yükseliş büyük ölçüde ETF'ler tarafından yönlendirildi. Mart ortasına kadar ETF akışları çok güçlüydü, o zamandan beri yavaşladı ve iflas çıkışları hakim oldu." yorumunda bulundu.
 
Alman hükümeti Bitcoin satışlarına devam ediyor, varlıklarının yarısından azı kaldı
Pazartesi gerçekleşen çok sayıda Bitcoin transferinin ardından, Alman hükümeti Salı günü merkezi kripto borsalarına ve piyasa yapıcılarına ait olduğu belirlenen adreslere 339,2 milyon dolar değerinde ek Bitcoin gönderdi. Onchain analiz platformu Arkham'a göre, Alman hükümeti bir kripto borsasına 800 Bitcoin (45,9 milyon dolar), piyasa yapıcı B2C2 Group’a ait olduğu düşünülen bir adrese 5.000 Bitcoin (287,1 milyon dolar) ve piyasa yapıcı Cumberland DRW'ye 107 Bitcoin (6,2 milyon dolar) gönderdi. Ayrıca, etiketlenmemiş bir adrese 400 Bitcoin (23 milyon dolar) gönderildi. Salı günü Alman hükümeti kripto borsasından 1.692 Bitcoin (96,9 milyon dolar) geri aldı. Pazartesi günü hükümet etiketli adresler, Arkham tarafından piyasa yapıcılar ve borsalara ait olduğu belirlenen adreslere 15.000'den fazla Bitcoin (866 milyon dolar) transfer etti. Ancak, borsalardan daha sonra 3.623 Bitcoin (203,7 milyon dolar) Alman hükümetine geri gönderildi.
 
BlackRock USD Institutional Digital Liquidity (BUIDL) fonu, piyasa değerinde 500 milyon doları aşarak Franklin Templeton’ın blokzincir tabanlı yatırım fonunu geride bıraktı
Mart ayında Ethereum ağı üzerinde başlatılan ABD Hazine tahvilleri destekli tokenize fon yayınlandığı tarihte Etherscan verilerine göre 502,8 milyon dolar değerinde BUIDL tokeni içeriyordu. Bu durum, BUIDL’yi dünyadaki en yüksek değerli tokenize hazine fonu yapıyor. Securitize CEO'su Carlos Domingo açıklamasında, "BUIDL'yi kurumsal kripto getirileri için temel bir katman haline getirme çabalarımızı sürdürürken, gördüğümüz benimseme ve büyüme konusunda çok heyecanlıyız." dedi. BUIDL'nin rekor kıran büyümesi son aylarda bazı kripto sektörü oyuncuları tarafından benimsenmesinin ardından geldi. Bu yılın başlarında, Mountain ve Ondo gibi DeFi protokolleri, türev ürünleri için BUIDL'yi kullandı. Geçen hafta, Hidden Road, FalconX ile birlikte BUIDL'yi ağında teminat olarak kabul etmeyi kabul etti.
 
Teknik Analiz

BTCUSDT

 

Bitcoin, 54.300 dolardan aldığı destekle aralığın en alt kısmı olan 59.200 dolara kadar yükseldi. Bu bölgenin üzerine çıkabilirse ve burada gücünü koruyabilirse ilk hedef fiyatı 64.000 dolarda bulunan likidite olacaktır. Bu seviyenin de hacimli bir şekilde kırılması durumunda aralığın orta kısmı olan 66.500 dolara kadar bir yükseliş daha gerçekleşebilir. Teknik analiz yapılırken Bitcoin 59.133 dolar seviyesinde işlem görüyordu. Ancak, bu bölgede yeniden bir satış baskısı yaşanırsa fiyatın 52.000 dolar bölgesine kadar düşmesi beklenir. Bu seviyede destek bulamazsa bir sonraki destek seviyesi 47.000 dolar olacaktır.


ETHUSDT

 

Ethereum, 2.820 dolardaki destek bölgesinden aldığı alımlarla 3.000 doların üzerine çıkarak 3.125 dolara kadar yükseldi. Teknik analiz yapılırken 3.108 dolarda işlem gören Ethereum, bu seviyede gücünü koruyabilirse 3.219 dolardaki direnç bölgesini test edebilir. Bu bölgenin hacimli bir şekilde kırılması durumunda fiyat 3.363 dolara kadar yükselebilir. Ancak, 3.219 dolarda satış baskısıyla karşılaşır ve gücünü koruyamazsa fiyatın tekrar 2.820 dolara kadar düşmesi beklenir. Bu bölgede tutunamazsa düşüş bir kademe daha derinleşerek 2.620 dolara kadar gerileyebilir.
 
 
 
SOLUSDT

 


Solana, 130 dolardan aldığı destekle 140 dolar seviyesini geçti. Teknik analiz yapılırken 144 dolar seviyesinde işlem görüyor. Bu bölgede kalıcılık sağlarsa 152 dolardaki 99 günlük hareketli ortalamayı (MA99) test edebilir. Bu seviyeyi hacimli bir şekilde geçmesi durumunda fiyat 159 dolardaki direnç bölgesine yükselebilir. Bu seviyeyi de zorlanmadan aşarsa 174 dolar seviyesine kadar yükselme potansiyeli bulunuyor. Ancak, 152 dolar seviyesinde satış baskısı yaşar ve bu seviyede tutunamazsa fiyat tekrar 140 dolara gerileyebilir. Bu bölgede de destek bulamazsa düşüş 118 dolar seviyesine kadar devam edebilir.
 
Öne Çıkan Altcoinler:
 
Notcoin (NOT): Fiyatı $0,01626 son 24 saatte %2,90 ve 7 günde %24,72 artış gösterdi. Piyasa değeri $1.666.005.299
Celestia (TIA): Fiyatı $7,01 son 24 saatte %13,81 ve 7 günde %20,61 artış gösterdi. Piyasa değeri $1.364.671.431
Mog Coin (MOG): Fiyatı $0.000001687 son 24 saatte %14,47 ve 7 günde %12,82 artış gösterdi. Piyasa değeri $606.278.275
MultiversX (EGLD): Fiyatı $36.33 son 24 saatte %2,14 ve 7 günde %14,45 artış gösterdi. Piyasa değeri $987.103.481
Lido DAO (LDO): Fiyatı $1,54 son 24 saatte %2,97 ve 7 günde %11,46 düşüş gösterdi. Piyasa değeri $1.378.886.191
Flare (FLR): Fiyatı $0,02006 son 24 saatte %2,48 ve 7 günde %11,30 düşüş gösterdi. Piyasa değeri $1.381.309.165
Starknet (STRK): Fiyatı $0,5862 son 24 saatte %1,46 ve 7 günde %8,34 düşüş gösterdi. Piyasa değeri $856.020.055
 
 

 

    ***
                  Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Bitfinex 112. Alpha Raporu'nu yayımladı: Bitcoin için yerel dipler yakın fakat haber gündeminin takip edilmesi gerekiyor

Bitfinex Alpha Raporu'na göre, Bitcoin fiyatları 3 Temmuz'da 120 günlük aralığının altına düşerek 53,219 dolar seviyesine geriledi ve piyasada Alman hükümetiyle Mt. Gox alacaklılarının satış yapacağı korkuları etkili oldu. Ancak, hafta sonu verileri potansiyel bir yerel dip seviyesine ulaşıldığını gösterirken, volatilite metrikleri piyasanın gelecekte daha fazla istikrar beklediğini ortaya koydu. BTC perpetual kontratlarındaki fonlama oranının negatife dönmesi ise potansiyel bir dip seviyesine yaklaşıldığı düşüncesini pekiştirdi.
 
Bitfinex Alpha Raporu'na göre, Bitcoin fiyatları 3 Temmuz'da 120 günlük aralığının altına düşerek 53,219 dolar seviyesine geriledi. Piyasa hem Alman hükümeti hem de Mt. Gox alacaklılarının satış yapacağı korkularına tepki gösterdi. Ancak, hafta sonu boyunca gelen veriler potansiyel bir yerel dip seviyesine ulaşıldığını ortaya koydu. Piyasa, Alman hükümeti tarafından borsalara aktarılan Bitcoin'lerin büyük nominal değerine rağmen 2023'ten beri alınıp satılan tüm Bitcoin'lere oranla nispeten küçük bir miktar olduğunu fark etmeye başladı.
 
İkinci olarak volatilite metrikleri, zımni volatilite ile tarihsel volatilite arasındaki farkın daraldığını gösteriyor. Bu, piyasanın gelecekte daha fazla istikrar beklediğini ve Bitcoin'in mevcut seviyelerde dalgalanabileceğini veya en azından daha az şiddetli düşüşler yaşayabileceği beklentisini açığa çıkarıyor. Üçüncü olarak, piyasa pozisyonlaması, piyasada artan kısa pozisyon likidasyonlarıyla birlikte rahatlama gösteriyor. Bu, özellikle 7 Temmuz'da piyasada yaşanan toparlanmayla birlikte, daha kısa zaman dilimlerinde daha fazla geciken kısa pozisyon yatırımcı olduğunu ve belki de hâlihazırda her iki yöne de net bir eğilim olmadığını ortaya koyuyor.
 
Bitcoin'in istikrar kazandığı düşüncesi pekişiyor
 
Uzun Vadeli Yatırımcılar (LTH) spot varlıklarında önemli karlar elde etmeye devam ederken, Kısa Vadeli Yatırımcıların (STH) satışlarının tükenmeye yakın olduğu gözüküyor. Kısa vadeli yatırımcıların Harcama Çıktısı Kar Oranı (SOPR) 0.97 seviyesinde, bu da bu grubun şu anda zararla satış yaptığına işaret etmekte. Geçmişte benzer bir durum yaşandığında, fiyatlar satış baskısının azalmasıyla toparlanmıştı.
 
Ayrıca BTC perpetual (perps) kontratlarındaki fonlama oranı, 1 Mayıs dip seviyesinden bu yana ilk kez eksilere düştü. Bu durum artan ayı piyasası hissiyatı olarak görülse de aynı zamanda Bitcoin'in istikrar kazandığını veya potansiyel bir dibe yaklaştığı düşüncesini de pekiştiriyor. Tarihsel olarak, negatif fonlama oranlarıyla düşük kısa vadeli SOPR değerlerinin denk geldiği dönemler, genellikle fiyat düzeltmelerinin dibe vardığının göstergesi oldu.
 

    ***
                  Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

İşsizlik oranı son 138 ayın dibinde
İşsizlik oranı %8,4'e geriledi... Mayıs ayında işsizlik oranı bir önceki aya kıyasla %8,5'ten %8,4'e gerilerken, yıllık bazda 1,1 puan düşüş kaydetti. Mevsimsellikten arındırılmamış işsizlik oranı ise Mayıs ayında %8,5 seviyesinde gerçekleşerek geçen yıla kıyasla 0,3 puan iyileşme kaydetti. Bir önceki ay 20 bin kişi azalan işsiz sayısı Mayıs ayında bir önceki aya göre 27 bin kişi azalarak 3,011 milyona geriledi. İstihdam edilenlerin sayısı ise geçen aya kıyasla 273 bin kişi artarak 32,92 milyon ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Mevsimsellikten arındırılmış işgücüne katılım oranı da Mayıs ayında tüm zamanların en yüksek seviyesi olan %54,5'e yükseldi. Böylece, işgücü bir önceki aya göre 245 bin kişi artarak 35,93 milyona yükseldi. Uzun vadeli ekonomik kalkınmanın önemli bir itici gücü olan kadınların işgücüne katılımı 0,4 puan artarak %37,1'e yükseldi. Yılın başındaki ücret artışlarına ve iş faaliyetlerinde beklenen yavaşlamaya rağmen, Türkiye'de istihdam yaratımı bir şekilde güçlü kalmaya devam etmektedir.
Erkek işsizlik oranı %7.0.... Mayıs ayında kadın istihdamı 130 bin kişi ile güçlü seyrederken, kadın işsizlik oranı Nisan ayındaki %11,1 seviyesinden %11,0'e geriledi. Kadın sayısı 12,33 milyona ulaşırken, kadın istihdamı tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 10,97 milyona ulaştı. Benzer şekilde, erkek istihdamı 141 bin kişi artarken, işgücündeki 114 bin kişilik artışla erkek işsizliği Nisan ayındaki %7,2'den %7,0'a geriledi. Erkek işgücü de Mayıs ayında 23,6 milyon ile en yüksek değerine ulaşmıştır. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç işsizlik oranı Nisan ayındaki %14,7 seviyesinden %15,0'a yükseldi. Mayıs ayında istihdam yaratımı 5 bin kişi olurken, işgücü 23 bin kişi arttı.
Haftalık çalışma saatlerinde düşüş... Mayıs ayında haftalık çalışma saatleri 0,3 saat azalarak 43,9'a gerilerken, yıllık bazda değişmedi. 2023 yılı ortalaması olan 44,2 saatin biraz altında gerçekleşen bu düşüş, istihdam edilen kişi sayısındaki artışla desteklendi. Ayrıca, işgücü eksik kullanım oranı 2,0 puan azalarak %25,2'ye geriledi.


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Türkiye’de yapı sektörünün ilk Ar-Ge merkezini 1975 yılında kuran Kaleseramik, Avrupa Seramik Topluluğu’na (ECerS) katılan ilk ve tek Türk laboratuvarı oldu. Kaleseramik Ar-Ge Merkezi laboratuvarı, böylece ECER’S sistemindeki genç araştırmacılara, Avrupa Birliği Hibe Projeleri için laboratuvar hizmeti isteyen birimlere ve Avrupa Seramik Araştırma Grupları ile iş birliklerine açık olacak.

Sektördeki öncü rolünü güçlü Ar-Ge çalışmalarıyla destekleyen ve 1975 yılında yapı sektörünün ilk Ar-Ge merkezini kuran Kaleseramik, Avrupa Seramik Topluluğu (ECerS) laboratuvar rehberine katılan ilk ve tek Türk laboratuvarı oldu.

Bu rehber, Avusturya, Belçika, Hırvatistan, Danimarka, Fransa, Gürcistan, Almanya, Macaristan, İtalya, Hollanda, Polonya, Portekiz, Rusya, İspanya ve İngiltere'de bulunan 130'dan fazla araştırma ekibi, laboratuvar, teknoloji merkezi ve üniversiteden oluşmaktadır. ECerS dizini, seramik alanında; araştırma, test veya analiz yapmak için Avrupa'da kaliteli laboratuvarlar bulmak isteyen Seramik Endüstrisi, Araştırma Merkezleri ve Üniversitelerden profesyoneller için önemli bir kaynak oluşturuyor.

Platform sayesinde, malzeme karakterizasyonu, prototip üretimi, performans testi, teknik danışmanlık gibi seramiğin farklı yönlerinde uzmanlaşmış çok sayıda laboratuvar ile araştırmacı, girişimci veya öğrenci aynı çatı altında buluşuyor.

Kaleseramik’in ‘Kale’si: Ar-Ge ve güçlü laboratuvar yapısı

Sektördeki ve dünyadaki teknolojik gelişmeler ışığında Kaleseramik Ar-Ge Merkezi, sürdürülebilirlik ve yenilikçilik odağıyla; atıkların önlenmesi, ham maddeden son ürüne malzeme ve süreç iyileştirmeleri, sektöre yön verecek inovatif ürünlerin tasarımı ve geliştirilmesi gibi birçok proje yürütüyor.

Kaleseramik’in, Ar-Ge faaliyetlerindeki başarısının temelini ise güçlü laboratuvar altyapısı oluşturuyor. Laboratuvarlar, ham madde, malzeme, su/atık su ve nihai ürünlerin fiziksel, mineralojik ve kimyasal analizlerini gerçekleştiriyor.

2023 yılında 36.268 test/analiz yapılarak, bu süreçte dış müşterilerden de 0,87 milyon TL gelir elde edilirken, ayrıca her yıl, Ar-Ge merkezindeki cihaz altyapısını güçlendirmek için yatırım yapılmaktadır.

2023 yılında laboratuvar altyapısına, geri mühendislik, elektron mikroskobu, mukavemet cihazı ve karbon kükürt tayin cihazı gibi ekipmanlar eklenerek, merkez daha da güçlü hale getirildi. 1 Haziran 2023’te Kalemaden Semedeli ve Masse Laboratuvarları Ar-Ge Merkezi Laboratuvarları birleştirilerek, daha etkin cihaz ve iş gücü kullanımına başlandı. Analiz teslim süresi de 0,83 güne düşürüldü. Laboratuvar, bilimsel temellere dayalı, önyargısız, hatasız, profesyonel ve standartlara uygun bir çalışma metodunu benimsiyor ve 600 farklı test/analiz metoduyla hizmet veriyor.

Laboratuvar, 2019’dan beri TÜRKAK tarafından belgelendirilmiş 996 Deney Laboratuvarları arasında yer alıyor. Ayrıca, kimyasal analiz, atık su ve seramik nihai ürünleri ana başlıklarında 32 test/analiz akreditasyonunu kapsayan TS EN ISO 17025 Laboratuvar Yeterlilik Belgesi için ikinci çevrim başlatıldı. Aynı şekilde geçen yıl 9 yeni test/ deney içeren kapsam genişletme başvurusu da yapıldı. Bu deneyler arasında ise lazer metodu ile tane boyu analizi, XRD ile kalitatif ve kantitatif mineral analizi, %C ve %S tayini ve Seramik Sağlık Gereçleri nihai ürün testleri bulunuyor. XRD ile kantitatif analiz, Türkiye’de ilk belgelenecek deneyler arasında yer alıyor.

Gündem Masası

ABD’de dün Fed Başkanı Powell’ın konuşması piyasa açısından kritik bir etki yaratmadı. Faiz indirim beklentileri hala Eylül - Aralık olmak üzere iki adet ile şekilleniyor. Yine de Powell konuşması öncesindeki temkinli piyasa, konuşma ardından primli seyrini korudu. Günün ana gündemi devam eden NATO toplantısı ve Powell’ın bugün devam eden konuşması olacak. Kapanışa yakın Hang Seng endeksinde yatay negatif bir momentum görülürken Asya piyasaları sabah seansında karışık bir seyir izledi. ABD vadeli kontratları yatay seyrediyor.
Avrupa’da veri akışı sakin olmakla birlikte ABD’de bugün haftalık mortgage başvuruları (14:00) ve Mayıs ayı toptan eşya satışları & stokları (17:00) öne çıkan veriler arasında. Bugün ayrıca Fed Başkanı Powell’ın Finansal Hizmetler Komitesi’ndeki sunumu (17:00) izlenebilir. Dün başlayan NATO toplantısı ise bugün ve yarın devam edecek. Yarın liderler düzeyinde toplanacak olan NATO - Ukrayna Konseyi’nde, Ukrayna’nın NATO üyeliği görüşülecek. Rusya’nın saldırılarının NATO toplantısı öncesinde artış göstermesi de görüşmelerin ana başlıklarından biri.
Çin’de sabah saatlerinde açıklanan Haziran TÜFE enflasyonu yıllık %0.4 beklentilerin altında %0.2 artış kaydetti. Ülkede yurt içi talebe ilişkin toparlanma zayıf kalırken deflasyon riski ise korunuyor. Çin’de açıklanan verilerin etkisi ile petrol piyasalarında düşüş yönlü işlemler korunuyor.
Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) 30-31 Temmuz’da gerçekleştireceği para politikası toplantısında büyüme tahminlerini düşürmesi bekleniyor. Japonya'da hane halkı harcamaları Mayıs ayında beklenmedik şekilde düşerken bu da faiz artırımına ilişkin beklentileri gölgeledi. Öte yandan bankanın faiz artırımına ilişkin beklentiler faizin %0,25 seviyesine yükseltilmesi yönünde


  Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş.
  https://www.yf.com.tr/

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü web sitesinde yayınlanan ilanda konuya ilişkin şu bilgiler verildi:

KÜTAHYA il ÇAVDARHİSAR , ilce Demiroluk köyü (148 ADA 8 NOLU PARSEL İLE 206 ADA 51 NOLU PARSEL) mevkiinde İSKENDERUN DEMİR VE ÇELİK A.Ş. tarafından yapılması planlanan İSDEMİR KÜTAHYA GES (Kurulu Güç:36,011 MWm/25MWe/36,011 MWp, Alan:41,42 ha) projesi ile ilgili olarak Bakanlığımıza sunulan ÇED Başvuru Dosyası Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'nin 8. maddesi doğrultusunda incelenmiş ve başvurunun ÇED Genel Formatına uygun hazırlandığı anlaşılmış olup, projeye ilişkin ÇED Süreci başlatılmıştır. Çevresel Etki Değerlendirmesi süreci tamamlanana kadar, süreç ile ilgili her türlü bilgiler ve projeye ilişkin görüş, soru ve öneriler KÜTAHYA Valiliğine (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü) veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına gönderilebilir.İlgililere ve kamuoyuna duyurulur.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER), elektronik haberleşme sektöründe tüm dünyada her geçen gün daha da popüler hale gelen WhatsApp, Skype, YouTube ve Netflix gibi internet tabanlı hizmetler (Şebekeler Üstü Hizmetler - ŞÜH) kapsamında BTK tarafından yürütülen düzenleme çalışmalarına ilişkin önemli değerlendirmelerde bulundu.

Bir süre önce 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununa eklenen hükümler ile şebekeler üstü hizmet (ŞÜH), elektronik haberleşme hizmeti olarak tanımlandı ve Bilgi ve İletişim Kurumu - BTK’ya şebekeler üstü hizmet sunumuna ilişkin gerekli düzenlemeleri yapma yetkisi verildi. Bu düzenlemeler yapılırken, Şebekeler Üstü Hizmet (ŞÜH) alanında faaliyette olan yerel şirketlerin dev global şirketlerle rekabet edebilmesi için hem altyapıyı da içeren operasyon süreçleri hem de vergisel anlamda desteklenmesi gerekiyor. TELKODER tarafından yapılan açıklamada, şebekeler üstü hizmet (ŞÜH) sağlayıcıların yetkilendirilmesine ilişkin usul ve esaslar hazırlanırken dikkat edilmesi gereken hususlar şöyle sıralandı:

 

Yerli şebekeler üstü hizmet sağlayıcılarının (Yerli ŞÜH sağlayıcıları), yurt dışı şebekeler üstü hizmet sağlayıcıları (Yabancı ŞÜH sağlayıcıları) ile eşit şartlar/koşullar altında yarışabilmeleri için uygun rekabet koşulları sağlanmalıdır. Yerli girişimciliği teşvik etmeli, yabancı ŞÜH sağlayıcılarına göre daha küçük hacimli olan yerli ŞÜH sağlayıcıları destekleyici bir bakış içermeli ve yerli ŞÜH sağlayıcılarının dezavantajlı durumu ortadan kaldırılmalıdır. Örnek olarak, yerli ŞÜH sağlayıcıların vergilerden ve 5651 sayılı Kanun’da yer alan bazı yükümlülüklerden muaf tutulması değerli olacaktır. Yerli işletmecileri koruyan ve belirlenecek eşikler ile daha büyük olan ŞÜH sağlayıcıları ile küçük ölçekli ŞÜH sağlayıcılarının ayrıştırıldığı bir yetkilendirme rejimi belirlenmelidir.

 

Haberleşme hizmeti veren şebekeler üstü hizmet sağlayıcıları yetkilendirilmesi iki farklı yöntem ile ele alınabilir.

 

Yerli/Yabancı şebekeler üstü hizmet sağlayıcılara farklı alanlar tanınması

Bahsi geçen yöntemde Türkiye’deki yerel oyuncuların, etkin piyasa gücüne sahip uluslararası rakiplerine karşı adil rekabet şartlarına sahip olabilmeleri için, farklı düzeylerde ve alanlarda, yerli ŞÜH sağlayıcıları fiyatlandırma/vergiden muaf olma yöntemleri ile desteklenebilir. Uluslararası ŞÜH sağlayıcılarına karşı ise daha kısıtlayıcı düzenlemelere yer veren bir metot izlenebilir.

 

Yerli/Yabancı şebekeler üstü hizmet sağlayıcıları arasındaki olumsuz rekabet koşullarının kaldırılması

Bahsi geçen yetkilendirme süreci sadece yerli ŞÜH sağlayıcıları için geçerli olmamalıdır. Yerli ŞÜH sağlayıcıları başta mali yükümlülükler olmak üzere, rekabet dezavantajı yaratan yükümlülüklerden belli bir süre muaf tutulmalıdır. Bunun için gerekli hukuki altyapının oluşturulmasının sektöre ve ülke ekonomisine sağlayacağı potansiyel faydalar göz önüne alınmalıdır.

 

TELKODER olarak yetkilendirme yönteminde, ITU’nun da önerilerinin dikkate alınması gerektiğini düşünüyoruz. Yabancı ŞÜH sağlayıcıları ile Telekom işletmecilerinin gelirlerinin dengelenebilmesi için birbirleri aralarında işbirlikleri geliştiren iş modelleri teşvik edilmelidir. Yine bu çerçevede, yabancı kaynaklı haberleşme hizmeti veren ŞÜH sağlayıcıları ile aynı hizmeti veren Telekom işletmecilerinin uyması gereken yükümlülükler eşit olmalıdır (hizmet kalitesi, vb.). Böylelikle daha adil bir pazar oluşturulmasına yardımcı olunabilir. ŞÜH sağlayıcılarının yetkilendirmesi, sadece internet üzerinden verilen haberleşme hizmeti için tanımlanmalıdır. Yerli ŞÜH sağlayıcıları yaygınlaşana kadar, kurum masraflarına katkı payı, evrensel hizmet fonu, vb. ücretlerden belli bir süre ile ya da tamamen muaf tutulmalıdır. Ayrıca, yabancı ŞÜH sağlayıcıları ile rekabetin dengelenebilmesi için diğer vergiler de asgariye indirilmelidir (katma değer ve dijital hizmet vergileri gibi). Bu düzenlemeler, BTK önderliğinde, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile koordinasyon halinde yürütülmelidir. Yasal dinleme için BTK’nın işletmecilere uygulattığı mevcut yapıya göre daha düşük maliyetli ve esnek bir model kullanılmalıdır. Yapılacak düzenlemeler öngörülebilir olmalı ve bir güven ortamı oluşturmalıdır. Bu sayede, yabancı yatırımların önü açılarak yabancı ŞÜH sağlayıcılar ülkemizde ofis açması da teşvik edilmiş olacaktır.

 

TELKODER’in şebekeler üstü hizmete (ŞÜH) ilişkin BTK tarafından yapılabilecek düzenlemelere yönelik faydalı olabileceğini düşündüğü diğer bilgiler ise maddeler halinde şöyle paylaşıldı:

 

ŞÜH’lerin yaygınlaşması ile birlikte Telekomünikasyon İşletmecilerinin abone artışı olmadan yılda yaklaşık %30 civarında trafik büyümesi ile karşı karşıya kalacağı görülmekte ve bu durum da telekomünikasyon işletmecilerinin yeni yatırım maliyetlerine katlanacağı anlamına gelmektedir. Bu nedenle yapılacak düzenlemeler, büyük oranda trafik artışına neden olan dijital hizmet sağlayıcıların da maliyete katılacakları bir model içermelidir.
 

ŞÜH sağlayıcıları için veri merkezlerinin fiber altyapısı ve internet değişim noktaları varlığı çok önemlidir. Bu nedenle hem veri merkezlerinin hem de internet değişim noktalarının gelişimi düşünülerek düzenlemeler yapılmalıdır.
 

Whatsapp, Zoom, Skype vb. işletmecilerin ses pazarında ciddi kayıplara neden olduğu, Telekom işletmecilerinin rekabet edemeyecekleri bir iş planıyla büyüdükleri unutulmamalıdır.
 

Bazı uydu işletmecilerin (SpaceX, SES, Amazon, vb.), ŞÜH sağlayıcıları ile anlaşmaları olduğu ve birkaç yıl içinde vermeyi planladıkları hizmetlerle yerel işletmecilere ihtiyaç duymayabileceklerine de dikkat edilmelidir.