Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nün Resmi Gazete'de
yayımlanan ilanına göre Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), N34-d2 no’lu paftada bir adet
petrol arama ruhsatı almak için 23 Ağustos 2024 tarihli dilekçesiyle müracaat etti.

İstanbul Otopark İşletmeleri Tic. A.Ş'nin ( İSPARK) Resmi Gazete'de yayımlanan ilanına göre; İSPARK A . tarafından işletilmekte olan otoparklarda elektrikli araç şarj istasyonu kurulumu ve işletilmesi sonucu elde edilen gelirden İSPARK'a 1 Ocak 2034 tarihine kadar belirli bir oranda pay verilmesini konulu ihale açıldı.

 Muhammen bedeli (Brüt kar payının%20’si) 360 milyon 947 bin TL olarak belirlenen ihale 17 Eylül 2024
tarihinde gerçekleştirilecek.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Özelleştirme İdaresi Başkanlığı. Ankara/Çankaya'da bulunan toplam 103.867,79 m2 yüzölçümlü taşınmazları, satış yöntemiyle özelleştirecek.

 Resmi Gazete'de yayımlanan duyuruya göre; son teklif verme tarihi 25 Eylül 2024 olan ihale “pazarlık” usulü ile gerçekleştirilecek.

TÜİK Ağustos ayı enflasyon rakamlarını saat 10.00’da açıklayacak.
Hatırlanacağı gibi önceki ay enflasyon %3,23 oranında artış
gösterirken yıllık enflasyon %61,78 seviyesine gerilemiş ve bu da
Mayıs ayında görülen %75,45 oranındaki zirvenin ardından arka
arkaya ikinci geri çekilme olmuştu. Merkez Bankası geçen hafta
yayımladığı PPK özetlerinde Ağustos’ta aylık enflasyonun gıda
fiyatlarındaki düşük seyrin de etkisiyle önceki aya kıyasla
yavaşlayacağını belirtirken hafta sonu ise aylık bazda %1,73 artan
İstanbul enflasyonun yıllık bazda %61,6 seviyesine gerilediğini
gördük. Tüm bunlara paralel olarak piyasalar TÜİK verilerinde önceki
aya kıyasla daha ılımlı bir rakam görmeyi ve yıllık bazda geri
çekilmenin devam etmesini bekliyor. Bu çerçevede Foreks Haber
anketine göre enflasyonun aylık bazda %2,6 oranında artış
göstereceği tahmin edilirken yıllık rakamın güçlü baz etkisinin de
desteği ile %52,2’ye gerileyeceği öngörülüyor. Enflasyon geçen yıl
Ağustos ayında %9,09 oranında artış göstermişti.
TL: TL açısından günün en önemli konu başlığını Ağustos ayı enflasyon
rakamı oluşturuyor. Enflasyonda belirgin bir geri çekilme
beklenmesinin TL açısından destekleyici bir zemin yarattığını
söyleyebiliriz. Farklı bir açıdan bakarak aylık bazda beklenen %2,6’lık
artış düşünüldüğünde bu rakamın gerçekleşmesi halinde TL Ağustos
ayını bu kez reel açıdan değer kazanmadan noktalamış olacak.
Enflasyonun neredeyse 10 puanlık düşüşle %52,2’ye gerilemesi
beklenirken TCMB’nin yıl sonu tahmini ise %38 seviyesinde yer alıyor.
Merkez Bankası’nın bu tahminini gerçekleşmesi için enflasyonun
Ağustos da dahil olmak üzere yılın geri kalanında %1,4 oranında
artışlar gerçekleştirmesi gerekecek. Dün açıklanan ikinci çeyrek
büyüme rakamının ise sıkılaştırma adımlarının etkisiyle %3,2 olan
piyasa beklentisinin altında kalarak %2,5 olarak gerçekleştiğini
gördük. Reel kesim güven endeksinin verdiği negatif sinyallere paralel
olarak PMI imalat endeksi ise 47,8 değerini alarak daralma bölgesinde
kalmaya devam etti.


 ÜNLÜ Menkul
  unlumenkul.com
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Google, Uruguay'ın Canelones kentinde Latin Amerika'daki ikinci veri merkezini açacağını ve buraya 850 milyon dolardan fazla yatırım yapacağını duyurdu. Google, 2015 yılında Şili’de Latin Amerika'daki ilk veri merkezini açmıştı.

Küresel olarak yatırımlarını çeşitlendiren ve artıran şirket, geçtiğimiz aylarda Malezya’daki ilk veri merkezini hizmete almak ve Google Cloud ürününü geliştirmek için Malezya'ya 2 milyar dolarlık yatırım yapacağını açıklamıştı.

Uluslararası kaynaklarda, Google'ın Vietnam’da büyük ölçekli bir veri merkezi kurmayı düşündüğü ve merkezin 2027 yılında faaliyete geçeceği de bildirildi. Geçtiğimiz dönemde Google, Indiana'da bir veri merkezi kampüsü kurmak ve Virginia'daki tesislerini genişletmek için 3 milyar dolarlık bir yatırımı da kamuoyuna duyurmuştu.

Kaynak: Ticaret Bakanlığı Bülteni

BİST100 endeksi haftaya risk iştahı yüksek başladı. Endeks, geçtiğimiz işlem gününü 277 puan yukarıda tamamlayarak 8 işlem günü sonra 10.000 seviyesinin üstünde kapanış gerçekleştirdi. Yükselişe bankacılık sektörü öncülük etti.
Vade sonunun tamamlanması ile yeni vade başlangıcı sonrası Eylül ayı beklentileri, endekse katalizör oldu.
Ağustos başında 10.200 - 10.400 arasında oluşan gapin kapanması durumunda sağlıklı yukarı yönlü hareketler görebiliriz. 10.200 seviyesine kadar gelecek alımların tepki alımları olduğunu düşünüyoruz.
Endekste 5 g HO 9.803, 22 g HO 9.954, 60 g HO 10.210 seviyesinden geçiyor.
BİST100 endeksinde TL bazında 10.035 seviyesini pivot, 10.190 - 10.270 - 10.425 seviyelerini direnç, 9.955 - 9.800 - 9.720 seviyelerini destek seviyeleri olarak takip edeceğiz.
Dolar bazında ise 300,4 - 302,8 - 307,4 seviyeleri direnç, 293,4 - 288,9 - 286,5 seviyeleri destek olarak izlenecek.

 İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.infoyatirim.com

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

ABD’de ADP özel sektör istihdamı, JOLTS açık iş sayısı verileri yarın açıklanacak. Cuma ise aylık istihdam veri setini (işe girenlerin sayısı, işsizlik oranı, ortalama saatlik kazanç) karşılayacağız. Temmuz ayında işe girenlerin sayısı, çok düşük (114 bin) gelerek resesyon spekülasyonuna yol açmıştı. Ağustos ayı beklentisi daha iyi (165 bin) bekleniyor. İşsizliğin ise yüzde 4,3’den yüzde 4,2’ye inmesi, ortalama saatlik kazançların yüzde 3,6’dan yüzde 3,7’ye yükselmesi diğer beklentileri oluşturuyor.
 

CME anketi FED Eylül ayı faiz indirimine dair tahminlerin 25 baz puanda yoğunlaştığını (yüzde 69) gösteriyor. 50 baz puan indirim bekleyenlerin oranı yüzde 31. İstihdam verileri, 18 Eylül akşamı açıklanacak FED faiz kararı öncesindeki majör verilerden. Diğer majör veri haftaya açıklanacak olan TÜFE.
 
Yarından başlayarak açıklanacak istihdam verilerinin, iş gücü sektöründe ‘sorun yok’ izlemini vermesi önemli. Sorun olduğu sinyali, iş gücü piyasasında kırılma ve ekonomide resesyon riski olarak okunabilir. Piyasa risk iştahı azalırken FED’in faiz indirimi ‘zaruri’ olarak yorumlanabilir. Bu durumda faiz indirimi gölgede kalabilir, piyasa iştahına beklenen desteği sunamayabilir. Eğer sonuçlar iş gücü sektörünün kırılma riski taşımadığını işaret ederse (pozitif senaryo) ‘FED faiz indirimi’ piyasanın risk iştahını olumlu etkilemeyi sürdürebilir. Daha önemlisi piyasa yapısı mevcut hali ile kalır ve resesyon değil yumuşak iniş senaryoları konuşulmaya-fiyatlanmaya devam edebilir.

 

Bu hafta istihdam sonrası haftaya TÜFE sonrasında FED faiz kararını karşılayacağız. Aylık enflasyona dair beklentiler hem manşette hem çekirdekte yüzde 0,2 artış olacağı şeklinde. Enflasyonun olumsuz sürpriz yapması beklenmiyor. O yüzden piyasada faiz indirimine kesin gözü ile bakılıyor, yalnızca miktarı tartışılıyor.

Faiz indirim sürecinde ECB ve BOE de yer alıyor. Her ne kadar karşılıklı faiz indirimleri söz konusu olsa da para piyasalarında Doların gücü biraz azalabilir. Normalleşme algısı diğer para birimlerini destekleyebilir. Diğer piyasalarda ise finansal araçların olumlu seyir izlemesi beklenen sonuç. 12 Eylül ECB, 18 Eylül FED, 19 Eylül BOE faiz kararlarını açıklayacak.

 

Bu sabah global piyasalarda risk iştahı sınırlı negatif. ABD vadelileri yüzde 0,2-0,5 aralığında eksi. Asya piyasalarında görünüm karışık. Hong Kong %0,4 civarında, Çin %0,4 civarında satıcılı. Japonya %0,2 civarında alıcılı. ABD 10 yıllık tahvil faizi %3,91, Dolar Endeksi 101,7, ons altın 2.494 Usd civarında işlem görüyor.

 

İç tarafta, Eylül ayı OVP, 2025 bütçesi, Fitch gözden geçirmesi ile hareketli geçebilir. Kısa vadede 2025 bütçesi 3 yıllık periyotta ise OVP olumlu algılanırsa TL varlıklar talep görebilir. Ana resimde olumlu görüşümüzü koruyoruz. Orta Vadeli Programın 5 Eylül’de açıklanması bekleniyor. Enflasyon, büyüme, cari açık gibi verilerdeki revizyonlar merak konusu.

 

İkinci çeyrek büyümesi (2,5%) beklentilerin (3,2%) altında geldi ve sıkılaşmanın etkisini gösterdi. Ağustos ayı enflasyonu (51,9%), imalat PMI, reel efektif kur haftanın verileri. Enflasyonda yavaşlama normalleşme sürecinin güçlenmesi sağlayabilir.

 

 

 

 

 

Usd/TL:

Dün ABD piyasaları kapalı idi. Dolar Endeksi dar bantta sakin bir gün geçirdi. Endeksin 103,4 seviyesine kadar tepki yükselişi kaydetmesini olası görüyoruz. Fiyatlama, makro veriler paralelinde FED para politikası olmaya devam ediyor.

FED’in 18 Eylül’de faiz indirimi yapacağı görüşü üzerinden konsensüs sağlanmış durumda. İndirimin miktarının ise 25 veya 50 baz puan olabileceği üzerine tahminler söz konusu. 25 baz puan indirim yüzde 69 ile en çok şans görüyor.

Bu hafta ABD istihdam verileri piyasaları yön ve hareket katabilir. Güçlü sonuçlar Dolar talebinin sürmesine yol açabilir.

Dolar Endeksi kritik 101 seviyesinin üzerine çıktı. 102,7 ve 103,4 hedef olabilir.

İç tarafta, bu ay ajanda tekrar dolabilir. İlk olarak OVP ve 2025 bütçesi, Fitch gözden geçirmesi Eylül ayını hareketli geçmesini sağlayabilir. 5 Eylül’de OVP’nin açıklanması bekleniyor. 6 Eylül’de Fitch gözden geçirmesini açıklayabilir. Sonuçlar, havanın biraz TL lehine dönmesini mümkün kılabilir.

Merkez Bankası’nın son sıkılaşmanın adımları TL talebini artırdı.

Kurlarda sınırlı yükselişler olsa da enflasyon göz önüne alındığında TL güç kazanmaya devam ediyor.

Kurda ılımlı yukarı eğilim devam ediyor. Bu sabah 33,91 civarında işlem görüyor. Aşağıda 33,50 ve 33,00; yukarıda 34,50 ve 35,00 öne çıkan teknik seviyeler.

 

 

 

TL Tahvil/Bono:

5 Eylül’de OVP’nin açıklanması bekleniyor. Programın içeriği piyasa tarafından olumlu algılanırsa TL varlıklar lehine algı oluşabilir. Söz konusu algının sabit getirili araçlara yabancı ilgisini artırmasını bekliyoruz.

Diğer yandan TCMB ek sıkılaşma kararlarının tahvil faizlerini sınırlı aşağı çektiğini görüyoruz. Karar olumlu algılandı.

Eylül ayı ihaleleri başlamadan önce OVP, Fitch kararı açıklanmış olacak. İhale faizlerinin daha aşağıda oluşma şansını mümkün görüyoruz.

Ana resimde tahviller cazip olmayı, potansiyel taşımayı sürdürüyor. Ancak TCMB’nin şahin duruşu TL faizlerin cazip olma halini devam ettiriyor. İkincisi ise faiz indirimi beklentileri somutlaşamıyor. Hal böyle olunca tahvil faizleri mevcut seviyelerde kalmaya devam ediyorlar.

Globalde, FED faiz indirimi bekleniyor, tahvil faizleri aşağı meylini koruyor.

2 yıllık ve 10 yıllık TL gösterge tahviller günü sırasıyla 30 baz puan azalış ile %41,80 ve 30 baz puan azalış ile %28,22 seviyesinde tamamladı.

 

 

 

Hisse Senedi (Yapı Kredi Yatırım):

Yukarı yöndeki tepkiler güç kazanıyor, ilk önemli direnç 10,200 bölgesinde... Haftanın ilk günü alıcılı bir seyir izleyen hisse senedi piyasasında BIST100 Endeksinin kapanışı %2,82'lik yükselişle 10,110 puandan tamamladığını görüyoruz.

Genel olarak baktığımızda ise, TL zirve 11,250'lerden başlayan ve %15'lere ulaşan satıcılı seyrin ardından, 9,500 bölgesinden başlayan yukarı yönlü toparlanma çabalarının haftanın ilk günü itibarıyla henüz işlem hacminde dikkate değer artış şeklinde olmasa da, alımların sektörlere dağılımı açısından güçlenmeye başladığını ve endeksin psikolojik bir eşik konumundaki 10,000 seviyesinin üzerine çıktığını görüyoruz.

Önümüzdeki süreçte ise, ilk önemli direnç eşiği olarak 10,200 bölgesini izlemeye devam ediyoruz. Bu seviye, hem 11,250-9,500 gerilemesinin %38,2 fibo geri düzeltme seviyesi, hem, 10,200/400 bandındaki fiyat boşluğunun yukarı yönde başladığı seviye, hem de 2024 başından beri oldukça güzel bir trend takip ortalaması konumundaki 50 günlük üssel ortalamanın bulunduğu seviye olması açısından kritik önem taşıyor. Dolayısıyla bu seviye üzerindeki kalıcı hareketlerde, yukarı yöndeki tepki çabaların öncelikle 10,400 hedeflenmek üzere daha ısrarlı bir karakter kazanması beklenebilir.

Aşağı yönde baktığımızda ise, 10,000 puan eşiğinin önemli bir psikolojik destek eşiği olarak önem kazanmasını bekliyoruz.

 

 

 

 

Eur/Usd:

ABD piyasaları dün kapalı idi. Dolar Endeksi sakin bir gün geçirdi. Bugün ISM imalat ve imalat PMI verilerini karşılayacağız. ISM verisinin önceki veriye göre düşmesi, PMI verisinin ise önceki veri ile aynı kalması bekleniyor. Sonuçların farklı olması hareket yaratabilir. ISM verisi daha önemli.

Haftanın devamında istihdam verileri açıklanacak. Cuma en kritik gün. Aylık istihdam veri seti (işe girenlerin sayısı, işsizlik oranı, ortalama saatlik kazanç) açıklanacak. Önceki veride işe girenlerin sayısı, çok düşük (114 bin) gelerek resesyon söylentisine yol açmıştı. Ağustos ayı beklentisi daha yukarıda (165 bin) bekleniyor. İşsizliğin ise yüzde 4,3’den yüzde 4,2’ye inmesi, ortalama saatlik kazançların yüzde 3,6’dan yüzde 3,7’ye yükselmesi diğer beklentiler.

Cuma öncesinde Çarşamba özel sektör istihdamı, Bej Kitap, açık iş sayısı, fabrika siparişleri, Perşembe ISM hizmet verileri fiyatlanacak.

Piyasa FED’in Eylül’de 25 baz puan indirim yapmasını bekliyor. 50 baz puan indirim bekleyenler de var ama oranları yüzde 31.

Dolar Endeksi 101 seviyesinin üzerine çıktı. 102,7 ve 103,4 ilk direnç seviyeleri olabilir. 103,4 seviyesine kadar yükseliş tepki olarak yorumlanabilir.

Bu sabah 1,106 seviyesindeki paritede 1,10 ve 1,097 seviyeleri gün içi destek; 1,107 ve 1,112 seviyeleri gün içi direnç seviyeleri olarak izlenebilir. Bugün paritede yatay seyir bekliyoruz.

 

 

 

Gbp/Usd:

ABD istihdam haftasındayız. Sonuçlar hem piyasa için hem FED için sinyal üretebilir. İngiltere’de ise bu hafta hizmet ve imalat PMI verileri açıklanacak. ABD’de ise bunların dışında istihdam verileri, ISM hizmet-imalat. ABD odaklı fiyatlama sürecek ve FED faiz indirim miktarı tartışılacak, fiyatlanacak.

Bu sabah 1,314 seviyesinde bulunan paritede 1,31 ve 1,306 seviyeleri gün içi destek; 1,316 ve 1,32 seviyeleri gün içi direnç seviyeleri olarak izlenebilir. Bugün paritede yatay seyir bekliyoruz.

 

 

 

 

Altın:

FED başkanı Powell’ın yarattığı iyimserlik sonrası piyasa dengelenme peşinde. Altında buna paralel dengeleniyor.

Ana resimde büyük merkez bankalarının faiz indirim döngüsüne girmiş olmaları reel faizlerin düşüş kaydetmesi olarak okunabilir. Altın için olumlu.

FED’in faiz indirim döngüsüne başlayacak olması para piyasalarında normalleşmeyi, Doların gücünün azalmasını sağlayabilir. Altın için olumlu.

Yukarıdaki öngörülerimiz altın orta vadede yönün yukarı olduğu sonucunu doğuruyor. Jeopolitik taraftaki etkileri de beklentilere dahil etmek gerekir. Yer yer artan tansiyon güvenli liman talebini sıcak tutuyor.

Altın 2.500 Usd seviyesini test ediyor. Zirvesinde kabaca yüzde 1 civarında geri çekilmiş durumda. Bu hafta 2.480 Usd civarına geri çekilebilir. Ana resimde yukarı yön hala avantajlı.

Haftanın ajandasında ABD istihdam verileri öne çıkıyor. Güçlü sonuçlar kıymetli madenlere baskı olarak yansıyabilir.

Büyük resimde FED’in faiz indirim döngüsüne girdiği görüşü kıymetli madenler için olumlu fiyatlama dönemi sonucunu beraberinde getirebilir. Ons altında teknik olarak ilk etapta 2.600 Usd seviyesine kadar yükseliş devam edebilir.

Bu sabah 2.494 Usd seviyesindeki ons altında 2.477 ve 2.450 Usd seviyeleri gün içi destek, 2.500 ve 2.515 Usd seviyeleri gün içi direnç seviyeleri olarak izlenebilir. Bugün paritede yatay seyir bekliyoruz.

 

 

 

Eurobond:

ABD istihdam verileri FED faiz indiriminin miktarına dair beklentileri etkileyebilir. Ancak aynı etkiyi FED nezdinde de yapabilir diyemeyiz. Faiz indirim miktarı 25 baz puana yoğunlaşabilir.

İç tarafta, Türkiye eurobondlarının globalden olumsuz ayrışmasını OVP, 2025 bütçesi, Fitch gözden geçirmesi sonlandırabilir. Bugün Ağustos ayı enflasyonu açıklanacak. Yıllık bazda yüzde 10 civarında düşüş görülebilir.

Türkiye 5 yıllık CDS 275 ile günü tamamladı. Eurobondlar hafif negatif seyretti. Birim fiyatlar, kısalarda 1-2 cent; orta vadelilerde 6-13 cent; uzunlarda 2-6 cent değişim oldu. Faizler ise sırasıyla 5,24%, 6,73% ve 7,72% oldu.
 
 
Çağlar Kimençe

[email protected]

 

İhsan Tunalı

[email protected]

Yapı Kredi Bankası A.Ş.
www.yapikredi.com.tr
  ***
Çekince

 Bu rapor, Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Varlık Yönetimi Satış Bölümü tarafından, Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Satış Ekibi ile Yapı Kredi Bankası A.Ş. müşterileri için hazırlanmıştır. Bu rapor tarafsız ve dürüst bir bakış açısıyla düzenlenmiş olup, alıcısının menfaatlerine ve/veya ihtiyaçlarına uygunluğu gözetilmeksizin ve karşılığında maddi menfaat elde etme beklentisi bulunmaksızın hazırlanmış bir derlemedir. Bu raporda yer alan bilgi ve veriler, Bankamız tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan derlenmiş olup; bu kaynakların doğrulukları ayrıca araştırılmamıştır. Bu rapor içerisindeki veriler değişkenlik gösterebilir. / Bu rapor yatırımcıların genel olarak bilgi edinmeleri amacıyla hazırlanmış olup, yatırımcıların bu rapordan etkilenmeyerek kararlarını vermeleri beklenmekte olup; işbu raporla Bankamız tarafından herhangi bir garanti verilmemektedir. Bu raporun ticari amaçlı kullanımı sonucu oluşabilecek zararlardan dolayı Bankamız hiçbir sorumluluk üstlenmemektedir. Bu rapor hiç bir şekilde menkul değerlerin satın alınması veya satılması için bir teklifi ile aracılık teklifini içermemektedir. / Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır ve tavsiyeler genel niteliktedir. Görüşler müşterilerimizin mali durumu ile risk ve getiri tercihlerine uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. / Bu raporun tümü veya bir kısmı Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.'nin yazılı izni olmadan çoğaltılamaz, yayınlanamaz, üçüncü kişilere gösterilemez veya ileride kullanılmak üzere saklanamaz.
Yasal Uyarı

  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir
Yatırım danışmanlığı hizmeti aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen
bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.
Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır
ve tavsiyeler genel niteliktedir. Görüşler müşterilerimizin mali durumu ile risk ve getiri tercihlerine
uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi
beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

 Bu raporun tümü veya bir kısmı Yapı ve Kredi Bankası A Ş nin yazılı izni olmadan çoğaltılamaz,
yayınlanamaz, üçüncü kişilere gösterilemez veya ileride kullanılmak üzere saklanamaz.


  

Genel Değerlendirme
2024 yılı ikinci çeyrek gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) verisi parasal sıkılaşmanın ardından reel büyümede net bir yavaşlamaya işaret ediyor. Ekonomist öngörülerinin aksine GSYİH çeyrekten çeyreğe daralmıyor. Hanehalkı tüketimi ve hizmet sektörünün yavaşlayarak büyümeye devam ederken yatırım harcamaları ve mal-hizmet ihracatının sert daralıyor. Dolayısıyla ekonomi yönetiminin altını çizdiği “sürdürülebilir ve dengeli” büyüme kompozisyonundan uzaklaştığımız görülüyor. Üçüncü çeyrekte hem toplam milli gelirin hem de özel tüketim harcamalarının daralmasını bekliyoruz.

Yıllık reel büyüme düşüşe geçti
İkinci çeyrekte GSYİH yıllık büyümesi %2,5 (2024 Ç1: %5,3, 2023 Ç4: %4,6) ile piyasa medyan beklentisinden düşük (%3,1), İş Yatırım (%1,6) beklentisinin üzerinde geldi. Tahminimizdeki sapma hizmet sektörü ve hanehalkı tüketiminin öngördüğümüzden güçlü oluşundan kaynaklanıyor. Yıllık büyüme takvim etkilerinden arındırıldığında %2,8’e (2024 Ç1: %5,4, 2023 Ç4: %4,6) yükseliyor.

Çeyreklik büyüme sıfıra yakın
Yıllık rakam yerine çeyrekten çeyreğe değişime odaklanmak daha anlamlı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış çeyreklik büyüme %+0,1 (2024 Ç1: %1,4, 2023 Ç4: %1,2) ile sert bir yavaşlamaya işaret etse de İş Yatırım (%-1,0) ve piyasanın (%-0,5) daralma öngörülerine kıyasla daha güçlü. Öncü göstergelerin işaret ettiği daralma yerine yataya yakın hafif bir büyüme görmemizin arkasındaki bir sebep GSYİH serinde yapılan revizyonlar. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride 2023 rakamları yukarı, 2024 birinci çeyrek rakamı aşağı çekilmiş. Birinci çeyrek rakamı olduğu gibi kalsa çeyrekten çeyreğe büyüme %-0,2 olacak ve daralmadan bahsedecektik.

Büyümenin harcama kompozisyonu ilk çeyreğe göre bozuluyor
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verileri harcama yönlü incelediğimizde arzu edilen dengeli ve sürdürülebilir büyüme kompozisyonundan uzaklaştığımızı görüyoruz. Mart sonundaki güçlü parasal sıkılaşma akabinde hanehalkı tüketimi kademeli yavaşlıyor. Ancak yatırımlar ve ihracat tarafında sert daralma var.


Kaynak: TÜİK, İş Yatırım
Hanehalkı tüketimi çeyrekten çeyreğe %0,5 (2024 Ç1: %0,7, 2023 Ç4: %3,1) büyüyerek manşet çeyreklik rakama 0,3 puan katkıda bulunuyor. Söz konusu kalemde 2021 başlangıcından bu yana son 14 çeyreğin ikinci en zayıf büyümesini görüyoruz. TÜİK perakende satış hacim verisi %0,5 çeyreklik daralma ile GSYİH hanehalkı tüketimine kıyasla iç talebe dair daha zayıf bir resim çiziyordu. Katma değer hesaplamasının hacim endeksleri ölçümü ile farklılığı bunu açıklayabilir.

Hanehalkı tüketiminde önceki çeyreğin çeyreklik büyüme rakamının %1,1’den %0,7’ye aşağı güncellendiğinin de altını çizelim. Basitleştirmek adına eski seride ilk çeyreğe bahşedilen büyümenin bir kısmı sanki ikinci çeyreğe pay edilmiş diyebiliriz.

Hanehalkı tüketimi kademeli vites düşürürken, yatırım harcamaları 2020 salgın şokundan bu yana en sert çeyreklik daralmayı kaydediyor. Çeyrekten çeyreğe değişim %-4,1 (2024 Ç1: %2,4, 2023 Ç4: %-2,2) ve çeyreklik manşet büyümeyi 1,0 yüzde puan aşağı çekiyor. Yatırım harcamaları endeksi de son 4 çeyreğin dip seviyesinde. Deprem bölgesi yeniden inşa faaliyetleri sebebiyle inşaat yatırımlarının makine-teçhizat yatırımlarına kıyasla daha dirençli olduğunu tahmin ediyoruz.


Kaynak: TÜİK, İş Yatırım
Uluslararası mal ve hizmet ticaretinin çeyreklik büyümeyi 1,0 yüzde puan aşağı çektiğini hesaplıyoruz. İhracat %-3,9 (2024 Ç1: %+2,8, 2024 Ç4: %-2,9) çeyreklik değişim ile sert daralırken ithalat %0,6 (2024 Ç1: %-3,6, 2023 Ç4: %-4,0) kayıplarını telafi ediyor. Aylık yayımlanan TÜİK ihracat endeksi ile çelişen bu durum GSYİH ve miktar endeksi arasında yöntem farklılıkları ve/veya hizmet ticareti ile açıklanabilir.

15 çeyrektir üretim ile hesaplanan GSYİH, harcama yöntemi ile hesaplanan alt kalemler toplamından düşük kalıyor. Aradaki fark enflasyonist dönemde büyüyen istatistiki hatalar ve stok değişimlerini (önceki dönemlerde üretilip stoklanmış malların tüketimi) içeriyor. 2024 ikinci çeyrek GSYİH verisinde makas üretim lehine bir miktar küçülüyor ve son 16 çeyrekte ikinci defa hata kalemi çeyreklik büyümeyi yukarı çekiyor. Hesaplamalarımıza göre söz konusu kalemin büyüme katkısı 1,7 puan (2024 Ç1: %-1,7, 2023 Ç4: -0,4).

Üretim Yönlü İnceleme
Çeyreklik büyüme oranlarına üretim cephesinden baktığımızda yavaşlayarak büyümeye devam eden hizmet sektörü öne çıkıyor. Kamu yönetimi-eğitim-sağlık hizmetleri (%0,8), finans sektörü (%0,9), lokanta, konaklama ve ticareti içeren temel hizmetler (%0,5) ve bilgi-iletişim hizmetleri (%0,5) pozitif ayrışıyor. Sanayi (%-2,7) ve inşaat (%-1,7) tarafında ise belirgin daralma var. Şaşırtan sektörler en yüksek büyümeyi kaydeden gayrimenkul (%1,3) ve en sert daralmayı kaydeden mesleki-idari-destek hizmetleri (%-4,2).

Öncü göstergeler üçüncü çeyrekte belirgin daralma diyor
Üçüncü çeyrek GSYİH verilerinde tüketim tarafındaki yavaşlamanın nispeten belirgin bir daralmaya evrilmesini bekliyoruz. Öncü göstergeler parasal sıkılaşma ve asgari ücrete ara dönem zammı yapılmamasının iç talebi zayıflattığını ve ekonominin daralmaya başladığını gösteriyor. Ağustos öncü ihracat verileri dirençli gözükse de Avrupa ekonomisinde yavaşlama, Türk lirasında reel değerlenme ve Çin’in agresif ticaret politikaları önümüzdeki aylarda ihracat tarafını baskılayabilir.


Kaynak: S&P-İSO
Üçüncü çeyrek için daralma sinyali veren öncü göstergelerin başında Temmuz ayında 47,2, Ağustos ayında 47,8 açıklanan İSO İmalat PMI geliyor. Ağustos PMI üretim alt kaleminde 10 sektörün tamamı belirgin daralma bölgesinde. Tekstil, demir-çelik, elektronik-elektrikli ürünler (beyaz eşya) ve kara-deniz taşıtları (otomotiv ve gemi üretimi) daralmada başı çekiyor. Genel olarak PMI verisine göre daha pozitif sinyal veren MÜSİAD Sanayi SAMEKS Temmuz ayında 49,4, Ağustos ayında 46,3 seviyesine geriledi. Temmuz ayında 46,2, Ağustos ayında 46,9 gelen Hizmetler SAMEKS rakamları salgın şok aylarından bu yana en düşük seviyede. Sektörel güven endeksleri ve kredi büyümesinde yavaşlama da üçüncü çeyrekte belirgin daralan ekonomi senaryosunu destekliyor.

Diğer yandan hem özel sektör hem de kamuda asgari ücretten bağımsız uygulanan ara dönem ücret zamları tüketimi destekleyebilir. 10-11-16 Eylül tarihlerinde yayımlanacak Temmuz ayı sanayi üretim, perakende satış ve hizmet üretim verileri akabinde daha net fikir edineceğiz.

2024’te %3,1, 2025’te %3,5 büyüme bekliyoruz
Geçtiğimiz ay daralma sinyalleri çokluğunda 2024 yıl geneli GSYİH büyüme tahminimizi %3,4’ten %3,1’e çekmiştik. Beklentimizden güçlü ikinci çeyrek verilerine rağmen (i) birinci çeyrek verisinde aşağı yönlü revizyon, (ii) üçüncü çeyrekte daralma sinyalleri ve (iii) sanayi sektör temsilcilerinin olumsuz beklentileri sebebiyle tahminimizde yukarı yönlü güncelleme yapmıyoruz. 2025 yılında ise %3,5 reel büyüme öngörüyoruz.

Serhat Gürleyen, Araştırma Direktörü
Dağlar Özkan, Ekonomist

 Detaylı bilgi almak, İş Yatırım’ın güncel raporlarına ulaşmak için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz.

https://arastirma.isyatirim.com.tr/2024/09/02/ekonomi-ikinci-ceyrekte-daralmadan-yavasliyor/
 
İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

                           ***
                  Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.