Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Türkiye ekonomi gündemi/Açıklanması beklenen ekonomik veriler
Saat    Veri                                    Dönem   Tahmin  Önceki          
------  -----------------------------------     -----   ------  ------
10:00   Yurt dışı üretici fiyat endeksi (Aylık) Aralık          -0.86%
10:00   Net uluslararası yatırım pozisyonu      Aralık          -288,9 milyar usd
10:00   Türkiye'nin Dış Yükümlülükleri          Aralık          656,0 milyar usd
17:30   Merkezi yönetim borç stoku              Aralık          9 trilyon 4.6 milyar TL
17:30   Merkezi yönetim iç borç stoku           Aralık          5 trilyon 989.1 milyar TL       
                

Tarih (2025)    Olay                            
-------------   ----------------------------------------------------------------------
20 Ocak         ABD'nin yeni başkanı görevi devralacak
20 Ocak         Euro BÖlgesi maliye bakanları 2025 yılı ekonomik ve mali politika tavsiyelerini görüşecek
20-24 Ocak      Dünya Ekonomik Forumu yıllık toplantısı yapılacak
21 Ocak         Euro BÖlgesi maliye bakanları rekabet ve mali sıkılaşma planlarını görüşecek
26 Ocak         Belarus'ta cumhurbaşkanlığı seçimi yapılacak
28 Ocak         AB Genel İşler Konseyi toplanacak
31 Ocak         S&P, Almanya'nın kredi notunun gözden geçirilmesi sonucunu açıklayacak
3 Şubat         AB ticaret bakanları toplantısı düzenlenecek
9 Şubat         Kosova'da parlamento seçimleri yapılacak
9 Şubat         Ekvador'da parlamento seçimleri yapılacak
28 Şubat        Almanya'da erken genel seçimler yapılacak
4 Mayıs         Romanya'da cumhurbaşkanlığı seçimi yapılacak
11 Mayıs        Arnavutluk'ta genel seçimler yapılacak
18 Mayıs        Polonya'da cumhurbaşkanlığı seçimi yapılacak
                

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

TÜRİB’den Yerli Teknolojiyle Tarımda Yeni Dönem: Aracılı Sistem Hayata Geçti

Türkiye Ürün İhtisas Borsası (TÜRİB) Genel Müdürü Ali Kırali, Lisanslı Depo Şirketleri Derneği (LİDAŞDER) tarafından 16-19 Ocak 2025 tarihlerinde düzenlenen “Türkiye ve Dünya’da Lisanslı Depoculuk ve Hububat Piyasaları Kongresi” kapsamında, 18 Ocak’ta gerçekleştirilen “Lisanslı Depoculukta Devlet Destekleri ve Ürün İhtisas Borsacılığı” panelinde konuştu. Kırali, TÜRİB’in teknolojik dönüşümünü, aracılı sistemin başarıyla devreye alınmasını ve 2025 yılı hedeflerini değerlendirdi.

Kırali, TÜRİB Ar-Ge Merkezi tarafından tamamen yerli kaynaklarla geliştirilen ilk borsa yazılımı olan TÜRİB İşlem Sistemi (TÜRİS) ile yeni bir döneme girdiklerini ifade etti. TÜRİB Teknolojik Dönüşüm Projesi kapsamında geliştirilen bu sistemin, yalnızca TÜRİB için değil, aynı zamanda Türkiye’nin tarım emtia piyasalarının dönüşümü açısından da kritik bir kilometre taşı olduğunu belirtti. Ayrıca, yeni sisteme Ürün Piyasası Aracı Kurumları (ÜPAK) entegre edilerek, sistemin 13 Ocak 2025 tarihinde aktif hale getirildiğini söyledi.

Lisanslı Depoculuk ve Gıda Arz Güvenliği
Kırali, lisanslı depoculuğun, ürün ihtisas borsacılığının temel direği olduğunu vurguladı. TÜRİB’in 5 yıllık faaliyet süresinde, kayıtlı yatırımcı sayısının 30 binden 240 bine ulaştığını, 47 milyon ton ürünün el değiştirdiğini ve toplamda 250 milyar TL değerinde işlem hacmine sahip bir piyasa oluşturulduğunu ifade etti. Kırali, bu başarıyla Türkiye genelinde 306 lokasyonda yer alan 225 lisanslı depo, ülkemizin yıllık hububat rekoltesinin %27’sini saklama kapasitesine ulaşarak gıda arz güvenliğine katkı sağladığını dile getirdi.

ÜPAKlar ile Aracılı Sistem
Kırali, Ticaret Bakanlığı’ndan faaliyet izni alan 7 ÜPAK’ın TÜRİB üyesi olduğunu ve bu kurumların, yatırımcı kazanımını kendi merkezleri ve ticaret borsaları üzerinden sürdüreceğini belirtti. ÜPAKların, ticaret borsalarının yüzyılı aşkın tecrübesini ürün ihtisas borsacılığına taşıyacağını, 6 bölgesel ÜPAK’ın internet siteleri ve mobil uygulamalar üzerinden emir toplayarak TÜRİB’e ileteceğini ifade etti. Merkez ÜPAK’ın ise takas ve saklama hizmetleri sunarak süreçte yer alacağını ekledi. Yeni aracılı sistemin, Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) Piyasasında daha fazla paydaşı bir araya getirerek piyasayı derinleştireceğini ve sağlıklı fiyat oluşumuna katkıda bulunacağını belirtti.

Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun elektronik kayıt ve takas süreçlerindeki rolünü sürdürdüğünü belirten Kırali, Takasbank’ın ise risk, teminat ve temerrüt yönetimi gibi kritik hizmetleri üstlendiğini ifade etti. Ayrıca, TÜRİB Ar-Ge Merkezi tarafından piyasa şeffaflığını artırmak amacıyla geliştirilen yapay zeka destekli gözetim sistemi Algoritmik Tespit ve İzleme Platformunu (ATİP) devreye aldıklarını söyledi.

Stratejik Hedefler
TÜRİS’in ürün ihtisas borsacılığı için stratejik öneme sahip olduğunu belirten Kırali, bu altyapının önümüzdeki dönemde faaliyete geçirilecek Vadeli İşlem Piyasası ve katılım finansına yönelik Teverruk Piyasası gibi projeler için temel oluşturduğunu dile getirdi. Tarımda yerli teknolojiyle dönüşüm sağlayan bu sistemin, TÜRİB’in misyonu doğrultusunda Türkiye’nin tarım ticaretine uzun vadeli katkı sunacağını ifade etti.

TÜRİB Hakkında

2018 yılının Haziran ayında kurulan TÜRİB; lisanslı depo işletmecilerince oluşturulan elektronik ürün senetleri ile elektronik ürün senetlerine dayalı vadeli işlem sözleşmelerinin ticaretinin yürütülmesini sağlamak üzere borsacılık faaliyetinde bulunmaktadır. TÜRİB, tarladan sofraya gıda tedarik zincirinin dijitalleşmesi, ELÜS’ün yaygınlaştırılması, sözleşmeli tarımın gelişmesi, lisanslı depoculuk gibi alanlarda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, T.C. Ticaret Bakanlığı, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı ve diğer paydaşlar ile iş birliğini sürdürmektedir.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Geçtiğimiz yılı birim fiyatlardaki düşüşe rağmen az da olsa bir ihracat artışı ile tamamlamayı başaran hırdavat sektörü, Suriye başta olmak üzere Türkiye'nin etrafındaki savaşların sona ermesi ve Uzakdoğu ülkelerine uygulanacak yaptırımların yaratacağı fırsatlarla 2025 yılına çok daha umutlu bakıyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) altında 67. Sektör Meclisi olarak kurulan ve üçüncü toplantısını yapan Hırdavat Sektör Meclisi'nde konuşan Başkan Yardımcısı Mustafa Tarkan Doğan, "Sektör olarak geçtiğimiz yıldan çıkardığımız derslerle 2025’te daha verimli ve tasarruflu üretim yöntemleri benimseyeceğiz. Özellikle katma değerli ürünlere yönelerek birim fiyatımızı ve ürünlerimizin pazar paylarını artırmayı hedefliyoruz." dedi. Doğan, özellikle Suriye'de müteahhitlik hizmetleri, altyapı, üst yapı, eğitim ve barınma gibi alanlarda en az 10 milyar dolar ve üzerinde bir ekstra pazar yakalayabileceklerine dikkat çekti.
Hırdavat sanayinin ihracat potansiyelini artırmak, sektörün taleplerinin ortak bir ses ile kamuya aktarılması ve eşgüdüm ile çalışmaya imkân sağlanması amaçları ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) altında 67. Sektör Meclisi olarak 28 Mayıs 2024 tarihinde kurulan Hırdavat Sektör Meclisi, üçüncü toplantısını gerçekleştirdi. Türkiye'de ilk defa hırdavat sektörü özelinde ve hırdavat adıyla HISİAD'ın öncülük ettiği girişimlerle kurulan Meclis’te, sektörün önde gelen firma temsilcileri ile sektörün başlıca sorunlarına çözüm aranıyor, kısa, orta ve uzun vadeli hedefleri ve gelişimine yönelik yol haritaları belirleniyor. Meclis Başkan Yardımcılığını Hırdavat Sanayici ve İş Adamları Derneği (HISİAD) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mustafa Tarkan Doğan'ın yürüttüğü Meclis'in son toplantısında hırdavat sektörüne 2025 yılında ivme kazandıracak ve ticaretinin önündeki engelleri kaldıracak projeler değerlendirildi.
HEDEF 5 YILDA İLK 15'E GİREBİLMEK
Meclis toplantısında konuşan Başkan Yardımcısı Mustafa Tarkan Doğan, hırdavat sektöründe ihracat birim fiyatlarının 2,86 dolardan 2,62 dolara düşmesine rağmen geçtiğimiz yıl ihracatın yüzde 0,4 artışla 11,7 milyar dolara çıktığını ve Türkiye'nin yaklaşık yüzde 1,36 payla dünya ihracat sıralamasında 18'nci sırada yer aldığını söyledi. Dünya genelinde hırdavat sektörünün 1 trilyon dolarlık bir pazar olduğuna işaret eden Doğan, hedeflerini 5 yıl içerisinde ilk 15'e girebilmek olarak belirlediklerini ifade etti.
2025 yılında değerlendirilmesi muhtemel fırsatlar özelinde durduklarını kaydeden Doğan, şunları söyledi:
"Türkiye’nin çevresindeki savaşların sona ermesi ve bölgenin normalleşmesiyle birlikte Suriye’de önemli bir potansiyel ortaya çıkıyor. Ayrıca, ABD’nin Çin ve diğer Uzak Doğu ülkelerine karşı uygulayacağı tedbirlerle, Türkiye’nin tedarik zincirindeki rolünün artacağı öngörülüyor. Özellikle Suriye'de müteahhitlik hizmetleri, altyapı, üst yapı, eğitim, barınma ve bu başlıkla ilgili en az 10 milyar dolar ve üzerinde bir ekstra pazar yakalayacağımızı tahmin ediyoruz. Savaşlar nedeniyle kaybedilen pazarlar Türkiye'nin önünde büyük bir potansiyel olarak duruyor. Dünyada tedarik zincirinde önemli bir yere sahibiz. Hızlı teslimatıyla, parsiyel mal üretme kapasitesiyle, güçlü bankacılık sistemiyle, güçlü lojistik ve sigortacılık ağıyla dünyaya iyi ürün tedariği yapabilecek bir ülke konumundayız, bunu iyi değerlendireceğiz."
HIRDAVAT SEKTÖRÜNÜN YÖNÜ VERİMLİLİK, TASARRUF VE KATMA DEĞERLİ ÜRÜN
2025 yılının sektör için verimlilik ve tasarruf yılı olacağını kaydeden Doğan, "2024’te enflasyonla paralel gitmeyen döviz kurları ve yüksek faizler rekabet gücünü düşürdü, ancak ihracat seviyeleri geçen yıla göre yine de korundu. Sektör, bu deneyimlerden ders çıkararak 2025’te daha verimli ve tasarruflu üretim yöntemleri benimseyecek. Özellikle katma değerli ürün üretme yoluna gidilerek, birim fiyatımızın ve ürünlerimizin pazar paylarının artırılması hedefleniyor." dedi.
Sürdürülebilir ticaretin ihracattan geçtiğini ve HISİAD olarak 6'ncı yıllarına girerken 200’e yakın üye firma ile birlikte hareket edebilmenin gururunu yaşadıklarını anlatan Doğan, "HISİAD ve RX Tüyap iş birliği ile sektörün en iyilerini bir araya getiren fuarımız Hardware Eurasia Avrasya Uluslararası Hırdavat Fuarı, 9-12 Nisan 2025 tarihleri arasında bu sene 4'üncü defa düzenlenecek. Yerli ve yabancı ziyaretçi ve katılımcıların hırdavat sektörü kapsamında aradıkları her malzemeyi üreten firmaları bir araya getiren fuarımız sektörümüzü en etkin şekilde temsil ediyor. Fuarımızla, heyetlerimizle, ziyaretlerimizle, yaptığımız sektörel toplantılarla, düzenlediğimiz uluslararası organizasyonlarımızla, kadın ve genç sanayici komitelerimizle alın terini ve çabayı her zaman desteklemeye gayret ediyoruz." ifadelerini kullandı.