Makro analiz (Sesmir)

Politika alanında ortaya çıkan siyasi belirsizlik, parasal politikanın görünümünü ciddi bir şekilde zayıflatmıştır: İstanbul Belediye Başkanlığıyla bağlantılı olarak muhalefetle yaşanan ilişki seyrinin yarattığı siyasi stres; TL’ye güveni net bir şekilde zedeleyerek ekonominin istikrara evrilme sürecini zayıflatmış, parasal politikanın görünümünü zayıflatmış, dolarizasyon eğilimini ve sonuçta da enflasyon riskini tekrar canlandırmıştır.

Bozulan ortam karşısında gecelik borç verme faizinin 2 puan artırıp %46’ya çıkarılması para politikası açısından etkili ve sonuç alıcı sıkı bir parasal adım değildir. Merkez Bankası’nın politika faizini yüzde 42,5 seviyesinde, gecelik vadede borçlanma faiz oranını ise yüzde 41 seviyesinde sabit tutarak, gecelik borç verme faizini 2 puan artırıp %46’ya çıkarması ve başkaca bir tedbir almaması yönündeki kararı, rezervlerin korunması hususundaki katkılarının dışında Haziran 2023 ten beri uygulanan para politikası açısından etkili ve sonuç alıcı sıkı bir parasal adıma ya da normalleşme sürecinin devamlılığına yardımcı olacak güçte bir karar değildir.

Türk varlıklarında yaşanan ani değer kayıpları ve kredi risk primlerinin yükseliş, yatırımcı güveninde de hızlı ve ani bir erozyona yol açmaktadır. Ortaya çıkan ve artan siyasi belirsizlik, Türk varlıklarının değer kaybı ve kredi risk primlerinin yükselişi, yatırımcı güveninde erozyona yol açmış ve sermaye çıkışlarının başlamasına veya özellikle Türk tahvillerine yönelik ilave sermaye girişlerinin duraksamasına sebebiyet verecek riskleri artırmıştır.

Yaşanan gelişmeler, piyasaların ve genel atmosferin ekonomi, hukuk ve siyaset ayakları arasında eş zamanlı zincirleme etkisi yaratmaktadır. Negatife dönen ve zedelenen demokrasi bekleyişleri, Türk varlıklarının değer kayıpları, kamusal döviz rezervlerinin azalması aynı anda realize olmaktadır. Her alanda gerçekleşen eş zamanlı tahribatlar istikrara giden yolda olunduğunun göstergeleri değil, tam tersine istikrarsızlık yolunda olunduğunun en temel göstergeleridir.

Yerli ve yabancı yatırımcılar ciddi bir şekilde ürkmüştür. Çok kısa bir süre öncesinde hukuk ve ekonomi alanlarında toplumsal ve sosyal dönüşümler yapılacağının planlandığı süreçte, yaşanan müdahaleler sonucunda ortaya çıkan belirsizlikler ve hukuksuzluklar, yerli ve yabancı tüm yatırımcıları ciddi biçimde ürkütmüştür. Demokrasi talepleri başta olmak üzere yelpazenin tamamına yönelik eş zamanlı dönüştürücü politikalar uygulamaya konulmadan, yelpazenin sadece ekonomi ayağına yönelik düzelte girişimlerinin, politika yapıcıların toplumsal iknaya yönelik demeçlerinin başarıya ulaşması mümkün değildir.

Piyasa reaksiyonlarının ani ve kuvvetli olması, yapılan siyasi müdahalenin yanlışlık derecesinin yüksekliğiyle doğru orantılıdır. Zira, sert ve ani tepkiler, siyasi müdahalelerin yanlışlığının en temel ölçüdür.
Belli bir stratejik konsept dahilinde yapılan ya da planlanan bu siyasi uygulamaların yeni ekonomik krizlere yol açması olasılık dahilindedir. Bu olasılığın düşmesi, her Alanda demokratik eşitlik ve serbestlik temelinde yeni bir çağdaş paradigmaya dönülmesini gerektiriyor.

Dış kaynak ihtiyacını giderme çabalarının sıkıntıya girme ve daha maliyetli hale gelme olasılığı tekrar artmıştır. FED başta olmak üzere birçok Merkez Bankasının gevşeme politikalarını bir müddet daha sıkı para politikasına çevirme planlarının tekrar devreye girmesi Türkiye ekonomisinin dış kaynak ihtiyacını giderme çabalarını sıkıntıya sokma ya da daha maliyetli hale getirme olasılığını yükseltmiştir. Küresel eğilim olarak ortaya çıkan bu sıkı para taraftarlığı, küresel risk iştahını daha da azaltacak ve Türkiye gibi ülkelerin ekonomik gidişatını daha da zorlaştırabilecektir. Küresel koşulların içeriye yaratacağı zorlukların yanına, birde içerinde ilave zorlukların eklenmesi Türkiye ekonomisinin büyüme beklentilerini bozabilecektir.

Son yaşanan gelişmeler karşısında Merkez Bankasından periyodik olarak yapacağı öngörülen faiz indirimlerinin bir süreliğine ertelenmesi gerekir.
 
 Orhan Ökmen
 Başkan
Sesmir Kurumsal ve Finansal Danışmanlık A.Ş

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.