Enflasyon analizi (İş Yatırım)

Ekim ayında tüketici enflasyonu (TÜFE) aylık %2,9 (Eylül %3,0, Ağustos %2,5, Temmuz %3,2) ile piyasa (%2,5) ve İş Yatırım (%2,55) tahminlerinin üzerinde geldi. İTO verisini (%3,6) gördükten sonra bize mantıklı gelen %2,7 seviyesinin de üzerinde bir manşet rakam görüyoruz. Yıllık enflasyon ise baz etkisiyle 0,8 puan gerileyerek %48,6 seviyesine düştü.


Kaynak: TÜİK, İş Yatırım.
İlk bakışta veri TCMB’nin vurguladığı dezenflasyon hikayesinin zorlandığına işaret ediyor gibi gözükse de detaylarda iyi haberler var. 143 temel başlığın aylık artış oranları medyan değeri %1,6 (Eylül %1,8, Ağustos %2,1, Temmuz %2,2) ile son 4 ayın en düşük seviyesine geriliyor. Aşağıda daha detaylı değineceğimiz çekirdek göstergelerde sınırlı, hizmet enflasyonunda anlamlı bir iyileşme görüyoruz. Üçüncü çeyrekte geriden gelen sert fiyat ayarlamalarının olumsuz etkilerinin hafiflediği anlaşılıyor.

Aslında Ekim ayındaki olumsuzluk esasen iki kalemden besleniyor. Aylık manşet enflasyonun %65’i, yani 1,9 yüzde puanı, tarihsel ortalamaların çok üzerinde fiyat artışı kaydeden gıda ve giyim gruplarından kaynaklanıyor.


Kaynak: TÜİK, İş Yatırım.
Ekim giyimde geleneksel olarak zam sezonu ve son 5 yılda ortalama %8 civarı fiyat artışları görüyoruz. Ancak bu sene Ekim ayında %14,3 artış 2003 bazlı serinin rekoru ve manşet oranı 0,9 yüzde puan yukarı çekiyor. Gıda fiyatları ise %4,3 yükselerek manşet rakama 1,0 puan katkı veriyor. İTO ve Türk-İş’in hesaplamalarından daha yüksek bir aylık gıda enflasyonu görüyoruz. Ev eşyası (%1,8), lokanta-otel (%1,4) ve ulaştırma (%-0,5) kalemlerinde belirgin bir yavaşlama var.

Çekirdek enflasyon göstergelerini mevsimsel düzeltilmiş rakamlarla değerlendirmek daha anlamlı. TÜİK mevsimsel düzeltilmiş rakamları yarın (5 Kasım günü saat 16.00’da) açıklayacak. Kesin veriler gelene kadar X13 yönetimi ile kendi hesaplamamız ve TÜİK’in son 2 yılın aynı ayında uyguladığı düzeltmelerin ortalamasını kullanarak mevsimselliği ayıklıyoruz.


Kaynak: TÜİK, İş Yatırım.
Sonuçta gıda, enerji, alkol, tütün ve altın fiyatlarını dışlayan mevsimsel düzeltilmiş çekirdek C endeksi aylık enflasyonu %2,5 (Eylül %3,0, Ağustos %2,8, Temmuz %2,8) ile son 4 ayın en düşük seviyesine geriliyor. İşlenmemiş gıda, enerji, alkol, tütün ve altın fiyatlarını dışlayan B endeksi ise mevsimsel olarak düzeltilmiş %2,6 (Eylül %2,7, Ağustos %2,7, Temmuz %2,7) artış ile çok hafif bir iyileşme kaydediyor.

Ayın pozitif sürprizi hizmetler tarafında. Mevsimsel düzelttiğimiz aylık hizmet enflasyonu %3,0 (Eylül %4,0, Ağustos %3,9, Temmuz %4,4) ile 2021 Kasım ayından bu yana (son 35 ayın) en düşük seviyesine geriledi. Lokanta, berber ve ulaştırma hizmetlerinde belirgin bir iyileşme var. Mevsimsel düzeltilmiş kira enflasyonu %5,1 (Eylül %6,6, Ağustos %6,7, Temmuz %6,4) ile hala fazla yüksek ama son 10 ayın en düşük seviyesinde.


Kaynak: TÜİK, İş Yatırım.
Mal enflasyonu görece ılımlı seyrine devam ediyor. Mevsimsel düzelttiğimiz gıda ve enerji hariç mal enflasyonu aylık %2,1 (Eylül %2,2, Ağustos %1,9, Temmuz %1,6), dayanıklı mal enflasyonu aylık %0,7 (Eylül %1,8, Ağustos %1,5, Temmuz %0,6) seviyesinde.

Özetle dezenflasyon süreci zorlansa da raydan çıkmadı ve genel eğilime dair iyi sinyaller alıyoruz. Yavaşlayan ekonomi, emtia fiyatlarındaki gerileme ve dış talebin yavaşlamasıyla Kasım-Aralık aylarında manşet enflasyon %1,5-%2,0 bandına gerileyebilir.

Yine de ekonomi yönetiminin ihtiyatlı olması gerekiyor. Dördüncü çeyreğin ilk verisi piyasa beklentilerinden yüksek geldi ve TCMB hedefinin (son çeyrekte mevsimsel düzeltilmiş çekirdek içi aylık ortalama %1,5) tutması mümkün gözükmüyor. Dolayısıyla Aralık ayında faiz indirimi ihtimali azalıyor. Cuma günü yapılacak Enflasyon Raporu toplantısı sonrasında faiz indiriminin zamanlamasına ilişkin görüşümüzü güncelleyeceğiz. İlk faiz indiriminin 2025 ilk çeyreğine, asgari ücret zammının sonrasına, sarkmasını daha doğru buluruz ama Aralık baz senaryomuzu değiştirmeden önce TCMB yönetiminin ne diyeceğini duymak istiyoruz.

Beklediğimizden kötü manşet verinin ardından yılsonu tahminimizde ufak bir düzeltme yapmamız gerekiyor. 2024 sonu yıllık enflasyon tahminimizi 0,5 yüzde puan artışla %44’ten %44,5’e çekiyoruz. TCMB’nin iyimser öngörüsünün (%38) 6,5 puan, TCMB tahmin üst bandının (%42) 2,5 puan üzerindeyiz. Geçtiğimiz günlerde 2025 sonu tahminimizi %25’ten, %26’ya çıkarmıştık.
 

 Detaylı bilgi almak, İş Yatırım’ın güncel raporlarına ulaşmak için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz.

 https://arastirma.isyatirim.com.tr/2024/11/04/ekim-2024-tufe/
 
İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

                           ***
                  Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.