ABD Merkez Bankası faiz oranlarını bir kez daha düşürmeye hazırlanıyor

ABD Merkez Bankası'nın (FED) başkanlık seçimlerinden hemen sonra 6-7 Kasım tarihlerinde yapacağı toplantısından yeni bir faiz indirimi kararı çıkması bekleniyor. Enflasyonun soğumaya devam etmesiyle birlikte FED'in bu yıl ikinci kez faiz indirimine gideceği tahmin ediliyor.

FED, Perşembe öğleden sonra iki günlük toplantısını bitirdiğinde başkanlık yarışının sonucu hala belirsiz olabilir. Ancak bu tür olası bir belirsizlik FED'in gösterge faiz oranını daha da düşürme kararı üzerinde etkili olmayacak. Öte yandan Ocak ayında yeni bir başkan ve Kongre göreve başladığında, özellikle de Cumhuriyetçi Parti adayı Donald Trump'ın Beyaz Saray'ı tekrar kazanması durumunda FED'in gelecekte atacağı adımlar daha belirsiz hale gelebilir.

Ekonomistler, Trump'ın tüm ithalata yüksek gümrük vergileri getirme ve izinsiz göçmenleri toplu sınır dışı etme önerilerinin ve FED'in normalde bağımsız olan faiz kararlarına müdahale etme tehdidinin enflasyonu yükseltebileceğini dile getiriyor. Daha yüksek enflasyon da FED'i faiz indirimlerini yavaşlatmaya ya da durdurmaya zorlayabilir.

Başkan Jerome Powell liderliğindeki FED yetkilileri, Perşembe günü, Eylül ayında yarım puanlık bir indirimden sonra gösterge faiz oranını çeyrek puan daha düşürerek yaklaşık yüzde 4,6'ya indirme yolunda ilerliyor. Ekonomistler Aralık ayında çeyrek puanlık bir faiz indirimi daha ve muhtemelen gelecek yıl da bu tür hamleler bekliyor. Faiz indirimleri zaman içinde tüketiciler ve işletmeler için borçlanma maliyetlerini düşürecek.

FED, daha fazla borçlanma ve harcamayı teşvik ederek durgun bir ekonomiyi ve zayıf bir istihdam piyasasını canlandırmak için genellikle faiz oranlarını indirme yoluna gidiyor. Ancak Biden yönetiminin Cuma günü açıkladığı verilere göre, ekonomi hızlı bir şekilde büyüyor ve işsizlik oranı, kasırgalar ve Boeing'deki grevin geçen ay net istihdam artışını keskin bir şekilde düşürmesine rağmen yüzde 4,1 gibi düşük bir seviyede seyrediyor.

FED, bu tür gerekçeler yerine, Powell'ın daha düşük enflasyon ortamına yönelik “yeniden ayarlama” olarak adlandırdığı sürecin bir parçası olarak faiz oranlarını düşürüyor. Enflasyon, Haziran 2022'de son 40 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 9,1'e çıktığında FED, 11 kez faiz artırımına gitmiş ve nihayetinde faiz oranını son kırk yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,3'e çıkarmıştı.

Ancak Eylül ayında yıllık enflasyon yüzde 2,4'e düşerek FED'in yüzde 2'lik hedefinin çok az üzerine çıktı ve 2018'deki seviyesine eşitlendi. Enflasyonun düşmüş olması nedeniyle Powell ve diğer FED yetkilileri, yüksek borçlanma oranlarının artık gerekli olmadığını düşündüklerini söyledi. Yüksek borçlanma oranları, özellikle konut ve otomobil satışları gibi faiz oranlarına duyarlı sektörlerde büyümeyi kısıtlıyor.

FED yetkilileri faiz indirimlerinin kademeli olacağını belirtti ancak neredeyse hepsi daha fazla indirime destek verdiklerini ifade etti.

FED, gelecek yıl muhtemelen gösterge faiz oranının ne kadar düşük olması gerektiği sorusuna yanıt arayacak. Nihayetinde yetkililer, bu oranı büyümeyi ne kısıtlayan ne de teşvik eden bir seviyeye, FED tabiriyle “nötr” hale getirmek isteyebilir.

Powell ve diğer FED yetkilileri, nötr oranın tam olarak nerede olduğunu bilmediklerini kabul ediyorlar. Eylül ayında FED'in faiz belirleme komitesi bu oranın yüzde 2,9 olduğunu tahmin etmişti. Çoğu ekonomist bunun yüzde 3 ila yüzde 3,5 arasında olduğunu düşünüyor.

FED Başkanı, yetkililerin nötr oranın nerede olduğunu, ekonominin faiz indirimlerine nasıl tepki verdiğine göre değerlendirmeleri gerektiğini söyledi. Şimdilik çoğu yetkili, FED'in mevcut faiz oranının yüzde 4,9 ile nötr seviyenin çok üzerinde olduğundan emin.

Ancak bazı ekonomistler, ekonominin yüksek borçlanma oranlarında bile sağlıklı görünmesi nedeniyle FED'in kredileri çok fazla gevşetmesine gerek olmadığını savunuyor.

FED'in son toplantısının seçim gününden hemen sonra yapılacak olması nedeniyle Powell'ın Perşembe günü düzenleyeceği basın toplantısında başkanlık yarışının sonucu ve bunun ekonomi ve enflasyonu nasıl etkileyebileceğine ilişkin sorularla karşılaşması muhtemel. Powell'ın FED'in kararlarının siyasetten hiç etkilenmediğini yinelemesi beklenebilir.

Trump, başkanlığı sırasında, Çin'den gelen çamaşır makineleri, güneş panelleri, çelik ve bir dizi ürüne gümrük vergisi getirmişti. Başkan Biden da bu uygulamayı sürdürmüştü. Araştırmalar bunun sonucunda çamaşır makinesi fiyatlarının arttığını gösterse de genel enflasyon fazla yükselmedi.

Ancak Trump, şimdi denizaşırı ülkelerden gelen birçok malın fiyatını yaklaşık 10 kat arttıracak çok daha geniş kapsamlı gümrük vergileri, bir başka deyişle ithalat vergileri öneriyor.

Birçok ana akım ekonomist, Trump'ın önerdiği son gümrük vergilerinin enflasyonu neredeyse kesinlikle yeniden ateşleyeceğini söyleyerek alarma geçti. Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü tarafından hazırlanan bir rapor, Trump'ın ana gümrük vergisi önerilerinin gelecek yıl enflasyonu normalde olması gerekenden 2 puan daha yüksek hale getireceği sonucuna vardı.

 Amerika'nın Sesi internet sitesinde yayınlanan habere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

https://d33vxfhewnqf4z.cloudfront.net/a/abd-merkez-bankasi-fed-faiz-oranlarini-bir-kez-daha-dusurmeye-hazirlaniyor/7849866.html